วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2559

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี

                                  สอบในสนามหลวง

                                  วันพฤหัสบดีที่๑๓ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๙

๑.            กิจที่บรรพชิตไม่ควรท า เรียกว่าอะไร?มีอะไรบ้าง?

ตอบ เรียกว่า อกรณียกิจ ฯ มี๔ คือ ๑. เสพเมถุน ๒. ลักทรัพย์

๓.  ฆ่าสัตว์ ๔. พูดอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน ฯ

๒.     อาบัติคืออะไร?อาการที่ภิกษุต้องอาบัติ๖อย่างนั้น อย่างไหนเสียหายมากที่สุด?

ตอบ คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้ามฯ ต้องด้วยไม่ละอาย จัดว่าเสียหายมากที่สุด ฯ

๓.           ภิกษุปฏิบัติศีล สมาธิ ปัญญาดีแล้ว จะได้รับประโยชน์อย่า?

ตอบ ย่อมได้รับประโยชน์ คือ ปฏิบัติศีล ท นผูาให้มีกายเป็ วาจาเรียบร้อย

ปฏิบัติสมาธิห้ใจสงบมั่นคงทาใ ไม่ฟุูงซ่าน ปฏิบัติปัญญา ท าใหรู้นกองสังขารรอบใ ฯ

๔.           ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะหรืออจิตตกะ?เพราะเหตุใด?

ตอบ ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะ ฯ เพราะต้องด้วยจงใจเกิดขึ้นโดยมีเจตนาเป็นสมุฏฐาน ฯ

๕.     ภิกษุท าคนอื่นให้ถึงแก่ความตาย ต้องอาบัติอะไรหรือไม่?

ตอบ ถ้าไม่จงใจ ไม่เป็นอาบัติ แต่ถ้าจงใจประสงค์จะให้เขาตาย เป็นอา

๖.      ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันต้องอาบัติอะไร?

ตอบ ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันที่เป็นหญิง ต้องอาบั อนุปสัมบันที่เป็นบัณเฑาะก์ ต้องอาบัติถุลลัจจัย อนุปสัมบันที่เป็นชาย ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๗.     ภิกษุรู้อยู่ น้อมลาภที่เขาจะถวายสงฆ์มาเพื่อตนต้องอาบัต?

ลาภนั้น ได้แก่อะไรบ้าง?

ตอบ ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ ฯ

ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และเภสัช ซึ่งเรียกว่าปัจจัย๔

และของที่เป็นกัปปิยะอย่างอื่นอีก ฯ

๘.            ผ้าไตรจีวร ที่ทรงอนุญาตให้ภิกษุอธิษฐานไว้ใช้มีกี่อย่าง?อะไรบ้าง?

ตอบ มี๓ อย่าง ฯ คือ ๑. สังฆาฏิ (ผ้าคลุม)

๒.  อุตตราสงค์ (ผ้าห่ม) ๓. อันตรวาสก (ผ้านุ่ง) 

๙.      พูดอย่างไร ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ?ภิกษุพูดอย่างนั้นต้องอาบัติอะไร?

ตอบ เก็บความข้างนี้ไปบอกข้างโน้น เก็บความข้างโน้นมาบอกข้างนี้ ด้วยประสงค์จะให้เขารักตนหรือให้เขาแตกกัน ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๑๐. เสขิยวัตร คืออะไร?ภิกษุไม่ปฏิบัติตาม ต้องอาบัติอะไร? ตอบ คือธรรมเนียมที่ภิกษุต้องศึกษา ฯ

ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

--------------------

ให้เวลา๓ ชั่วโมง

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2560

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันจันทร์๒ ที่ตุลาคม พุทธศักราช๒๕๖๐ 

๑.            นิสสัย และ อกรณียกิจ คืออะไร?ทั้ง๒ อย่างรวมเรียกว่าอะไร?

เฉลย นิสสัย คือปัจจัยเครื่องอาศัยของบรรพชิต อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรท า ฯ ทั้ง๒ อย่าง รวมเรียกว่าอนุศาสน์ ฯ

๒.     อาบัติคืออะไร?อาการที่ภิกษุจะต้องอาบัติ๖อย่างนั้น อย่างไหน เสียหายมากที่สุด?

เฉลย คือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ฯ ต้องด้วยไม่ละอาย จัดว่าเสียหายมากที่สุด ฯ

๓.     สิกขา กับ สิกขาบท ต่างกันอย่างไร?

เฉลย ต่างกันอย่างนี้

สิกขา ได้แก่ข้อที่ควรศึกษา คือศีล สมาธิ และปัญญา

สิกขาบท ได้แก่พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ ฯ

๔.     พูดอย่างไรเรียกว่า อวดอุตตริมนุสสธรรม?

เฉลย พูดอวดคุณพิเศษอันยิ่งของมนุษย์ คือพูดว่าข้าพเจ้าได้ฌาน

วิโมกข์ สมาธิ สมาบัติมรรค ผล เรียกว่า อวดอุตตริมนุสสธรรม ฯ

๕.     อาบัติไม่มีมูล ก าหนดโดยอาการอย่างไร?โจทด้วยอาบัติไม่มีมูลเป็น อาบัติอะไร?

เฉลย ก าหนดโดยอาการ๓ คือ

ไม่ได้เห็นเอง๑ไม่ได้ยิน๑ไม่ได้รังเกียจ๑ว่าภิกษุนั้นต้องอาบัติชื่อ

โจทด้วยอาบัติปาราชิกต้องสังฆาทิเสส

โจทด้วยอาบัติสังฆาทิเสสต้องปาจิตตีย์

โจทด้วยอาบัติอื่นจากนี้ต้องปาจิตตีย์ ในสัมปชานมุสาวาทสิก

๖.      ค าว่า มาตุคาม ในสังฆาทิเสส สิกขาบทที่๒และ๓ต่างกันอย่างไร?

เฉลย ในสิกขาบทที่๒หมายรวมทั้งหญิงที่รู้เดียงสาและไม่รู้เดียงสาโดยที่สุด

แม้เกิดในวันนั้น

ส่วนในสิกขาบทที่๓หมายเฉพาะหญิงที่รู้เดียงสาแล้วเท่านั้น ฯ

๗.           ภิกษุต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ หรืออาบัติปาจิตตีย์ ต่างกันอย่างไร ?

 เฉลย นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ต้องเสียสละวัตถุอันเป็นเหตุให้ต้องอาบั จึงแสดงอาบัติได้ส่วนอาบัติปาจิตตีย์นั้นภิกษุพึงแสดงอาบัติได้เลย ไม่มีวัตถุใด ๆ ที่ต้องสละ ฯ

๘.            ในปาจิตตีย์ ภิกษุต้องอาบัติเพราะพูดเรื่องจ?ราะเหตุใดิงมีหรือไม่? เฉลย มี ฯ

เพราะบอกอุตตริมนุสสธรรมที่มีจริงแก่อนุปสัมบัน ๘ตามสิกขาบท แห่งมุสาวาทวรรคและเพราะบอกอาบัติชั่วหยาบของภิกษุแก่อนุปสัมบ เว้นไว้แต่ได้รับสมมติ ตามสิกขาบทที่๙แห่งมุสาวาทวรรค ฯ

๙.      การนุ่งเป็นปริมณฑล คือการนุ่งอย่างไร?

เฉลย คือนุ่งเบื้องบนปิดสะดือ แต่ไม่ถึงกระโจมอก เบื้องล่างปิดหั๒ ลงมาเพียงครึ่งแข้งไม่คลุมข้อเท้า ฯ

๑๐.  ภิกษุฉันพลางพูดพลาง จะต้องอาบัติอะไรหรือไม่?

เฉลย พูดทั้งที่ยังมีอาหารอยู่ในปาก ต้องอาบัติทุกกฏ พูดไม่มีอา ไม่ต้องอาบัติ ฯ

--------------------

ให้เวลา๓ ชั่วโมง

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2561

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ที่๒๑ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๖๑ 

๑.          กิจที่บรรพชิตไม่ควรท า เรียกว่าอะไร?มีอะไรบ้าง?

เฉลย  เรียกว่า อกรณียกิจ ฯ มีดังนี้ คือ

๑. เสพเมถุน ๒. ลักทรัพย์ ๓. ฆ่าสัตว์

๔. พูดอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน ฯ

๒. อาบัติ คืออะไร?มีโทษกี่สถาน?อะไรบ้าง?

เฉลย    คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้าม ฯ

มี๓ สถาน ฯ

คืออย่างหนัก ยังผู้ต้องให้ขาดจากความเป็นภิกษุ

อย่างกลางยังผู้ต้องให้อยู่กรรม คือประพฤติวัตรอย่างห เพื่อทรมานตน

อย่างเบา ยังผู้ต้องให้ประจานตนต่อหน้าภิกษุด้วยกัน ฯ

๓.         สิกขา คืออะไร?มีอะไรบ้าง?

เฉลย    คือ ข้อที่ภิกษุต้องศึกษา ฯ

มี ๑. ศีล                 ความรักษากาย วาจา ให้เรียบร้อย

๒. สมาธิ  ความรักษาใจมั่น

๓.        ปัญญา ความรอบรู้ในกองสังขาร ฯ

๔.    เภสัช๕ มีอะไรบ้าง?น้ าตาลทรายจัดเข้าในเภสัชประเภทใด?

เฉลย เภสัช๕ มี เนยใส เนยข้น น้ ามัน น้ าผึ้ง น้ าอ้อย ฯ น้ าตาลทราย จัดเข้าในน้ าอ้อย ฯ

๕.   ผ้าไตรจีวร ที่ทรงอนุญาตให้ภิกษุอธิษฐานไว้ใช้มีกี่อ?

อะไรบ้าง?

เฉลย    มี๓ อย่าง ฯ

คือ๑. สังฆาฏิ                (ผ้าคลุม)

๒.         อุตตราสงค์(ผ้าห่ม) ๓. อันตรวาสก (ผ้านุ่ง) ฯ

๖.   ภิกษุนอนในที่มุงที่บังเดียวกันกับสามเณร จะเป็นอาบัติอ?

เฉลย    นอนได้๓ คืน ไม่เป็นอาบัติ เกินกว่านั้นต้องอาบัติปาจิตตีย

๗.    ภิกษุซ่อนบาตร จีวรและรองเท้าของเพื่อนภิกษุเพื่อล้อเล่นร่ม

ต้องอาบัติอะไรบ้าง?

เฉลย    ซ่อนบาตร จีวร ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ซ่อนร่ม รองเท้าต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๘.  เสขิยวัตร คืออะไร?ภิกษุไม่เอื้อเฟื้อในเสขิยวัตรนั้น?ต้องอาบ เฉลย คือวัตรหรือธรรมเนียมที่ภิกษุต้องศึกษา ฯ

ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๙.  ในการรับบิณฑบาต ภิกษุพึงปฏิบัติอย่างไรจึงถูกต้องตามเสข?

จงตอบมาเพียง๒ ข้อ

เฉลย    รับโดยเคารพ แลดูแต่ในบาตร รับแกงพอสมควรแก่ข้าวสุก

รับแต่พอเสมอขอบปากบาตร ฯ(เลือกตอบเพียง๒ ข้อ)

๑๐.      ภิกษุเถียงกันด้วยเรื่องอะไร จึงเรียกว่า ?วิวาทาธิกรณ์

เฉลย    เถียงกันด้วยเรื่อง สิ่งนั้นเป็นธรรมเป็นวินัย สิ่งนี้ไม่ใช่ เป็นต้น ฯ

--------------------

ให้เวลา๓ ชั่วโมง