การจัดพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ

การจัดพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ
การจัดพิธีตักบาตรเทโวโรหณะในประเทศไทย จัดกันมาแต่โบราณ โดยจาลองเหตุการณ์
วันเทโวโรหณะ ถ้าวัดใดอยู่ใกล้ภูขา มีอุโบสถ วิหาร หรือสัญลักษณ์ทางพระพุทธศาสนาอื่น ๆ
อยู่บนยอดเขา และมีบันไดหรือทางเดินสาหรับขึ้นลงเขา จะจัดพิธีโดยอัญเชิญพระพุทธรูป
ลงมาจากยอดเขา นาหน้าแถวพระภิกษุสงฆ์ ส่วนประชาชนที่มาตักบาตร จะยืนหรือนั่งหันหน้า
เข้าหากัน โดยเว้นระหว่างกลางไว้ สาหรับพระภิกษุสงฆ์เดินรับบิณฑบาต ส่วนสิ่งของที่นามา
ตักบาตร ก็อาจแตกต่างกันบ้าง ซึ่งในเมืองนิยมใช้อาหารแห้ง ส่วนในชนบทนิยมอาหารสด
เป็นไปตามศรัทธา
พิธีตักบาตรเทโวโรหณะ จัดเป็นงานประเพณีประจาจังหวัด คือ พิธีตักบาตรเทโวโรหณะ
ณ วัดสังกัสรัตนคีรี จังหวัดอุทัยธานี ซึ่งตั้งอยู่บนยอดเขาสะแกกรัง มีบันไดทอดลงจากยอดเขา
ถึงพื้นราบจานวน ๔๙๙ ขั้น ส่วนทางภาคใต้ จะมีพิธีชักพระ ทั้งทางบกและทางน้า โดยทาง
บก พุทธศาสนิกชนจะประดับตกแต่งรถทรง ด้วยราชวัตรฉัตรธงอย่างสวยงาม อัญเชิญพระพุทธรูปขึ้นประดิษฐาน ช่วยกันชักหรือลากไปตามถนน เพื่อให้ประชาชนสักการะและ
ทาบุญ ส่วนทางน้าก็เช่นเดียวกัน เพียงแต่ใช้เรือแห่ไปตามแม่น้าลาคลองเท่านั้น สาหรับที่
จังหวัดอุทัยธานี เดิมก็จัดในลักษณะเป็นประเพณีท้องถิ่น ต่อมาได้รับการสนับสนุนการจัดงาน
จากภาครัฐและเอกชน ปัจจุบันเป็นงานมีชื่อเสียงเป็นที่รู้กันทั่วไป แต่ละปีมีผู้ไปร่วมพิธีเป็น
จานวนมาก เพราะสถานที่สวยงาม เหมาะสม สร้างศรัทธาให้แก่ผู้ไปร่วมพิธีเป็นอย่างดี
พิธีดังกล่าวจัดวันแรม ๑ ค่า เดือน ๑๑ ทุกปี
ระเบียบพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ
ก่อนวันแรม ๑ ค่าเดือน ๑๑ เป็นกาหนดพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ ทางวัดจะ
จัดเตรียม คือ
๑. พระพุทธรูปยืน ๑ องค์ ขนาดพอสมควร ประดิษฐานบนรถทรงหรือคานหาม
สาหรับชักหรือหามนาหน้าพระสงฆ์เวลารับบิณฑบาต ประดับด้วยดอกไม้ราชวัตรฉัตรธง
ตามความเหมาะสม มีที่ตั้งบาตรตรงหน้าพระพุทธรูปด้วย ถ้าพระพุทธรูปเป็นปางอุ้มบาตร
ก็จะเหมาะกับพิธีถ้าไม่มี จะใช้ปางอื่นก็ได้ แต่ควรเป็นพระพุทธรูปยืน
๒. เตรียมสถานที่สาหรับทายกทายิกาตั้งของนามาตักบาตร โดยจะจัดบริเวณรอบ
อุโบสถ ลานวัดหรือบันไดลงจากภูเขา ตามความเหมาะสมของแต่ละวัด
๓. แจ้งกาหนดการพิธีให้ทายกทายิกาทราบล่วงหน้า
สาหรับทายกทายิกาผู้มีศรัทธาทาบุญตักบาตรเทโวโรหณะ เมื่อทราบกาหนดการ
จากทางวัดแล้ว ควรเตรียมการ ดังนี้
๑. เตรียมภัตตาหารหรือสิ่งของสาหรับตักบาตร ตามกาลังศรัทธา นอกจากอาหาร
หวานคาวสาหรับตักบาตรแล้ว มีสิ่งเป็นสัญลักษณ์ของพิธี คือ ข้าวต้มลูกโยน ปัจจุบันมีน้อยมาก
๒. ถึงกาหนดวันตักบาตร นาเครื่องตักบาตรไปจัดตั้งตามสถานที่ทางวัดจัดให้
๓. เมื่อตักบาตรเสร็จแล้ว เป็นอันเสร็จพิธี
บางวัดให้มีพิธีสมาทานศีลก่อน จากนั้นพระภิกษุสามเณรสวดถวายพรพระ อนุโมทนา
ยะถา สัพพี จบแล้ว จึงรับอาหารบิณฑบาต