วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2556

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันพุธ ที่ ๑๖ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๖

๑. อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรท ำ มีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ? เฉลย มี ๔ อย่าง ฯ คือ

๑. เสพเมถุน ๒. ลักของเขา

๓. ฆ่าสัตว์ พูดอวดคุณพิเศษที่ไม่มีในตน๔.ฯ

๒. อาบัติ คืออะไร ?าการที่ภิกษุต้องอาบัติมีอ ๖ งอย่าจงบอกมาสัก

๓ อย่าง ฯ

เฉลย คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้ามฯ (เลือกตอบเพียง๓ ข้อ)

๑. ต้องด้วยไม่ละอาย

  ต้องด้วยไม่รู้ว่าสิ่งนี้จะเป็นอาบัติ ๓. ต้องด้วยสงสัยแล้วขืนท ำลง ๔. ต้องด้วยส ำคัญว่าควรในของที่ไม่ควร

๕. ต้องด้วยส ำคัญว่าไม่ควรในของที่ควร ๖. ต้องด้วยลืมสติฯ

  ภิกษุพยายามฆ่าตนเอง แต่ท ำไม่ส ำเร็จ จะต้องอาบัติอะไร ? เฉลย ต้องอาบัติทุกกฏฯ

  ข้อความว่า ภิกษุชักสื่อให้ชายหญิงเป็นผัวเมียกัน ตามสิกขาบท สังฆาทิเสสนั้น หมายถึงการท ำอย่างไร ?

เฉลย หมายถึงการที่ภิกษุบอกความประสงค์ของชายแก่หญิง หรือบอกความประสงค์ของหญิงแก่ชายในความเป็นผัวเมียฯ

๕. ไตรจีวร อติเรกจีวร ได้แก่จีวรเช่นไร ?

เฉลย ไตรจีวร ได้แก่จีวร๓ ผืน ประกอบด้วย อุตตราสงค์(ผ้าห่ม)

อันตรวาสก (ผ้านุ่ง)และสังฆาฏิ(ผ้าคลุมหรือผ้าทาบ)ฯ อติเรกจีวรได้แก่ผ้ามีขนาดกว้าง๔นิ้วยาว๘ นิ้วซึ่งอาจน ำไปท ำเป็น เครื่องนุ่งห่มได้นอกจากผ้าที่อธิษฐานฯ

๖. ภิกษุขอจีวรต่อสามีของน้องสาวแล้วได้มา เธอจะต้องอาบัติอะไรหรื

เฉลย ถ้าสามีของน้องสาวเป็นญาติก็ดีมิใช่ญาติแต่ปวารณาก็ดีไม่ต้องอาบัติ ถ้ามิใช่ญาติและมิได้ปวารณาเป็นเพียงน้องเขยต้องนิสสัคคิยปาจิตตีย เว้นไว้แต่สมัย(คือในเวลาจีวรถูกขโมยหรือเสียหาย)ฯ

  มีผู้นหารบิณฑบาตมาถวายแก่สงฆ์ ำอา ภิกษุแนะน ำให้ถวายแก่ตนเองและ ได้มา เช่นนี้จะต้องอาบัติหรือไม่ ? ถ้าต้อง จะต้องอาบัติอะไร ?

เฉลย ต้องอาบัติฯ

ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ฯ

๘. เสขิยวัตร คืออะไร ? โภชนปฏิสังยุต ว่าด้วยเรื่องอะไร ?

เฉลย คือ วัตรหรือธรรมเนียมที่ภิกษุจ ำต้องศึกษาฯ ว่าด้วยเรื่องการรับและการฉันอาหารฯ

  ภิกษุไม่เอื้อเฟื้อในเสขิยวัตร ปฏิบัติผิดธรรมเนียมไป ต้องอาบั เฉลย ต้องอาบัติทุกกฏฯ

๑๐. ภิกษุเถียงกันด้วยเรื่องอะไร จึงเรียกว่า วิวาทาธิกรณ์ ?

เฉลย เถียงกันด้วยเรื่องสิ่นั้นเป็นธรรมเป็นวิสิ่งนี้ไม่ใช่ธรรมไม่ใช่วินัยฯ

*********

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2557

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๗

๑.    สิกขา และ สิกขาบท ได้แก่อะไร?

เฉลย สิกขา ได้แก่ข้อที่ควรศึกษา

สิกขาบท ได้แก่พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ ฯ

๒.   อาบัติ คืออะไร? ว่าโดยชื่อมีอะไรบ้าง?

เฉลย อาบัติ คือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ฯ

มี ๑. ปาราชิก            ๒. สังฆาทิเสส        ๓. ถุลลัจจัย          ๔. ปาจิตตีย์

๕. ปาฏิเทสนียะ      ๖. ทุกกฏ             ๗. ทุพภาสิต ฯ

๓.    จงอธิบายความหมายของอาบัติต่อไปนี้

ก. สเตกิจฉา             ข. สจิตตกะ

เฉลย     ก. ได้แก่อาบัติที่แก้ไขได้

           ข. ได้แก่อาบัติที่ต้องเพราะมีเจตนา ฯ

๔.    ภิกษุฆ่ามนุษย์ ฆ่าสัตว์เดียรัจฉาน ต้องอาบัติอะไร?

เฉลย ฆ่ามนุษย์ ต้องอาบัติปาราชิก

ฆ่าสัตว์เดียรัจฉาน ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๕.    สังหาริมทรัพย์ และ อสังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์เช่นไร?

เฉลย สังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์หรือสิ่งของที่เคลื่อนที่ได้ เช่น สัตว์ เงินทอง เป็นต้น ฯ

อสังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์หรือสิ่งของที่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น ที่ดิน ต้นไม้ เรือน เป็นต้น ฯ

๖.     ภิกษุมีความกำหนัด จับต้องกายอนุปสัมบัน ต้องอาบัติอะไร?

เฉลย อนุปสัมบันเป็นหญิง ต้องอาบัติสังฆาทิเสส

อนุปสัมบันเป็นบัณเฑาะก์ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

อนุปสัมบันเป็นชาย ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๗.   อติเรกจีวร และผ้าจำนำพรรษา ได้แก่ผ้าเช่นไร?

เฉลย อติเรกจีวร ได้แก่ผ้ายาว ๘ นิ้ว กว้าง ๔ นิ้วขึ้นไป พอใช้ประกอบเข้าเป็นเครื่องนุ่งห่มได้ นอกจากผ้าที่อธิษฐาน

ผ้าจำนำพรรษา ได้แก่ผ้าที่ทายกถวายแก่ภิกษุผู้ปวารณาออกพรรษาแล้ว ฯ

๘.    เภสัช ๕ ได้แก่อะไรบ้าง?

เฉลย ได้แก่เนยใส เนยข้น น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อย ฯ

๙.   วัตรที่ภิกษุสามเณรจะต้องศึกษา เรียกว่าอะไร? มีทั้งหมดกี่ข้อ?

เฉลย เรียกว่าเสขิยวัตร ฯ มี ๗๕ ข้อ ฯ

๑๐.         อธิกรณ์ อธิกรณสมถะ คืออะไร?

เฉลย อธิกรณ์ คือเรื่องที่เกิดขึ้นแล้วจะต้องจัดต้องทำ

อธิกรณสมถะ คือธรรมเครื่องระงับอธิกรณ์ ฯ

 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2558

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชันตรี้

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่๒๔ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๘

๑.    พระวินัย คืออะไร ?   ภิกษุรักษาพระวินัยแล้ว  ย่อมได้อานิสงส์อะไร ?

เฉลย คือพระพุทธบัญญัติและอภิสมาจารได้อานิสงส์ฯ คือไม่ต ้องเดือดรได้อนใจ้รับ ความแช่มชื่นว่า ได ้ประพฤติดีงาม จะเข ้าหมู่ภิกษุผู ้มีศีลก็องอาจไม่สะทกส

๒. ปัจจัยเครืองอาศัยของบรรพชิตเรียกว่าอะไร่ ?   มีกี่อย่าง ?     อะไรบ้าง ?

เฉลย       เรียกว่า นิสสัย ฯ ๔ มีอย่าง ฯ       คือ

๑. เที่ยวบิณฑบาต                 ๒. นุ่งห่มผ ้าบังสุกุล

๓.  อยู่โคนต ้นไม ้๔. ฉันยาดองด ้วยน ้ามูตรเน่า ฯ

๓.   สิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์มีเท่าไร ? สิกขาบทว่าด้วยปาราชิกมีอะไรบ้าง ? เฉลย มี๒๒๗ สิกขาบท ฯ มี

๑.  เสพเมถุน

๒.  ภิกษุถือเอาของที่เจ ้าของเขาไม่ได ้ให๕้ ไดมาสก้ราคา

๓.    ภิกษุแกล ้งฆ่ามนุษย์ให ้ตาย

๔.       ภิกษุอวดอุตตริมนุสสธรรม(คือธรรมอันยิ่งของมนุษย์)ที่ไม่มีในตน ฯ

๔.   ในอทินนาทานสิกขาบท ก าหนดราคาทรัพย์ เป็ นวัตถุแห่งอาบัติไว้อย่างไรบ้าง ? เฉลย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๕มาสก ขึ้นไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติปาราชิก

ทรัพย์มีราคาตว่า่าก๕มาสก แต่สูงกว่า๑มาสก เป็นวัตถุแห่งอาบัติถุลลัจจัย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๑มาสก ลงไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติทุกกฏ ฯ

๕. ภิกษุโจทภิกษุอืนด้วยอาบัติปาราชิกอย่างไร่   ภิกษุผู้โจทจึงต้องอาบัติสังฆาทิเสส ?

เฉลย       ภิกษุโกรธเคืองแกล ้งโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิกไม่มีมูล และภิกษุโกรธเคือง แกล ้งหาเลสโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิก ฯ

๖.    ภิกษุประพฤติอย่างไร ชื่อว่าประทุษร้ายตระกูล ? เฉลย ประจบคฤหัสถ์ ฯ

๗.   พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้ภิกษุขอจีวรต่อคฤหัสถ์ผู้ไม่ใช่ญาติ ไม่ใช่ปวารณา ได้ ใดบ้าง ?

เฉลย   ในสมัยที่ภิกษุมีจีวรอันโจรลักไป  หรือมีจีวรอันฉิบหายเสีย ฯ

๘.   ภิกษุน าเก้าอี้ของสงฆ์ไปใช้ในที่แจ้ง เมื่อหลีกไปจากที่นั้น พึงปฏิบัติอย่างไร ? ถ้าไม่ ปฏิบัติอย่างนั้น ต้องอาบัติอะไร ?

เฉลย       พึงเก็บเอง หรือใช ้ให ้ผู ้อื่นเก็บหรือมอบหมายแก่ผู ้อื่น ฯ ต ้องอาบัติปาจิตตียฯ

๙.    ในการรับบิณฑบาต ภิกษุพึงปฏิบัติอย่างไรจึงถูกต้องตามเสขิยวัตร ? ๒จงตอบมาเพีข้อ

เฉลย รับโดยเคารพ แลดูแต่ในบาตร รับแกงพอสมควรแก่ข ้าวสุก รับแต่พอเสมอขอบ ปากบาตร ฯ (เลือกตอบเพียง๒ ข ้อ)

๑๐. การเถียงกันด้วยเรืองอะไรจึงจัดเป็นวิวาทาธิกรณ์่?

เฉลย       การเถียงกันว่า     สิ่งนั้นเป็นธรรมเป็นวินัยสิ่งนี้ไม่ใช่ธรรมไม่ใช่วินัยฯ

*********