วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2545
ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท
สอบในสนามหลวง
วันเสาร์ ที่ ๒๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕
๑. ๑.๑ การศึกษาอนุพุทธประวัติมีประโยชน์อย่างไร ?
๑.๒ เมื่อครั้งที่พระอรหันต์ ๖๑ องค์ เกิดขึ้นในโลก มีใครบ้าง ?
๑. ๑.๑ นำให้เกิดความเลื่อมใสและความนับถือ กำหนดและจดจำวัตรปฏิบัติอันงดงาม
ของท่านมาเป็นปฏิปทาเครื่องดำเนินชีวิตของตน และเมื่อความดีของพระสาวก
ปรากฏแล้วจะเชิดชูเกียรติคุณของพระศาสดาให้ยิ่งขึ้น ฯ
๑.๒ มีพระพุทธองค์ ๑ พระปัญจวัคคีย์ ๕ พระยสะ ๑ สหายของพระยสะที่ปรากฏนาม
๔ และที่ไม่ปรากฏนามอีก ๕๐ ฯ
๒. ๒.๑ พระพุทธองค์ทรงส่งสาวกออกไปประกาศพระศาสนา เพราะทรงเห็นประโยชน์
อะไร ?
๒.๒ พระอัสสชิได้แสดงธรรมแก่อุปติสสปริพาชก มีใจความย่อว่าอย่างไร ?
๒. ๒.๑ ทรงเห็นประโยชน์เกื้อกูลแก่มหาชน เพื่อให้เห็นธรรมและตั้งอยู่ในสัมมาปฏิบัติ
อันเป็นปัจจัยแห่งความสุขความสงบ ฯ
๒.๒ มีใจความย่อว่า "พระศาสดาทรงแสดงความเกิดแห่งธรรมทั้งหลาย เพราะ
เป็นไปแห่งเหตุ และความดับแห่งธรรมเหล่านั้น เพราะดับแห่งเหตุ พระศาสดาตรัสอย่างนี้" ฯ
๓. ๓.๑ ปัญหาว่า "พระขีณาสพตายแล้วเป็นอะไร" ใครเป็นผู้ถาม ? ใครเป็นผู้ตอบ ?
และตอบว่าอย่างไร ?
๓.๒ ข้อความว่า "ท่านควรสำเหนียกใจอย่างนี้ว่า เราจักไม่พูดคำอันเป็นเหตุ เถียงกัน ถือผิดต่อกัน" ใครพูดกับใคร ? ที่ไหน ?
๓. ๓.๑ พระสารีบุตรเป็นผู้ถาม พระยมกะเป็นผู้ตอบ และตอบว่า รูป เวทนา สัญญา
สังขาร วิญญาณ ที่ไม่เที่ยง ดับไปแล้ว ฯ
๓.๒ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสแก่พระโมคคัลลานะ ที่บ้านกัลลวาลมุตตคาม แขวงมคธ ฯ
๔. ๔.๑ พระมหากัสสปะได้รับการอุปสมบทด้วยวิธีใด ?
๔.๒ พระมหากัสสปะโดยปกติถือธุดงค์อะไรบ้าง ?
๔. ๔.๑ ด้วยวิธีรับพุทธโอวาท ๓ ข้อ ฯ
๔.๒ ถือธุดงค์ ๓ อย่าง คือ
๑) ทรงผ้าบังสุกุลจีวรเป็นวัตร
๒) ถือเที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร
๓) ถือการอยู่ป่าเป็นวัตร ฯ
๕. ๕.๑ พระสาวกผู้ได้รับการอุปสมบทด้วยญัตติจตุตถกรรมวาจาเป็นองค์แรกคือใคร ?
๕.๒ ท่านได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเลิศกว่าภิกษุทั้งหลาย อย่างไร ?
๕. ๕.๑ พระราธะ ฯ
๕.๒ ได้รับยกย่องว่า เลิศกว่าภิกษุทั้งหลายผู้มีปฏิภาณ คือญาณแจ่มแจ้ง
ในธรรมเทศนา ฯ
๖. ๖.๑ ราหุลกุมาร ได้บรรพชาเป็นสามเณรเพราะเหตุใด ?
๖.๒ พระราหุล ได้รับยกย่องว่าเลิศในทางใด ?
๖. ๖.๑ เพราะพระมารดาให้ไปขอราชสมบัติกับพระพุทธองค์ ซึ่งเป็นพระราชบิดา ดังนั้น
พระองค์จึงทรงประทานทรัพย์อันเป็นโลกุตตระ โดยมอบหมายให้พระสารีบุตร
เป็นพระอุปัชฌาย์ บรรพชาให้ราหุลกุมาร ด้วยการรับสรณคมน์ ๓ ฯ
๖.๒ ได้รับยกย่องว่าเลิศกว่าภิกษุทั้งหลายผู้ใคร่ศึกษาพระธรรมวินัย ฯ
๗. ๗.๑ พระนางปชาบดี โคตมี ยินดีรับครุธรรม ๘ ข้อมาปฏิบัติ อุปมาเหมือนอะไร ?
๗.๒ พระเถรีผู้มีชื่อต่อไปนี้ได้รับเอตทัคคะในทางไหน ?
ก) กิสาโคตมีเถรี
ข) กุณฑลเกสีเถรี
ค) ภัททกาปิลานีเถรี
ง) ภัททากัจจานาเถรี
จ) โสณาเถรี
๗. ๗.๑ เปรียบเหมือนหญิงหรือชายที่ยังรุ่นสาวรุ่นหนุ่ม กำลังรักแต่งกาย อาบน้ำ
สระเกล้าแล้วได้พวงดอกอุบล พวงมะลิ หรือพวงลำดวนแล้ว จะพึงรับด้วยมือ
ทั้ง ๒ แล้วตั้งไว้บนศีรษะด้วยความยินดีฉันนั้น ฯ
๗.๒ ก) ในทางทรงไว้ซึ่งจีวรอันเศร้าหมอง
ข) ในทางขิปปาภิญญา หรือ ตรัสรู้เร็ว
ค) ในทางระลึกได้ซึ่งปุพเพนิวาส
ง) ในทางถึงซึ่งอภิญญาอันใหญ่แล้ว
จ) ในทางมีความเพียรปรารภแล้ว ฯ
ศาสนพิธี
๘. ๘.๑ การศึกษาให้เข้าใจในศาสนพิธี มีประโยชน์อย่างไร ?
๘.๒ ในพิธีทำบุญตักบาตรเทโวโรหณะ พระพุทธรูปที่จะประดิษฐานบนรถทรงหรือ
คานหาม นิยมพระพุทธรูปปางอะไร ?
๘. ๘.๑ ก) ทำให้เข้าใจเรื่องของศาสนพิธีได้โดยถูกต้อง
ข) ให้เห็นเป็นเรื่องสำคัญ ไม่ไร้สาระ
ค) ทำให้ปฏิบัติได้ถูกต้อง ไม่ผิดเพี้ยนจากขนบธรรมเนียมประเพณี ฯ
๘.๒ นิยมพระพุทธรูปปางอุ้มบาตร ถ้าไม่มีจะเป็นพระพุทธรูปปางอะไรก็ได้ ฯ
๙. ๙.๑ งานทำบุญต่อนามคืองานทำบุญเช่นไร ?
๙.๒ จงเขียนคำบังสุกุลเป็น มาดู
๙. ๙.๑ คืองานทำบุญที่คณะญาติของผู้กำลังป่วยหนักจัดขึ้น เพื่อให้ผู้ป่วยหายป่วย
และเพื่อให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสบำเพ็ญกุศลในบั้นปลายแห่งชีวิตของตน ฯ
๙.๒ อจิรํ วตยํ กาโย ปฐวึ อธิเสสฺสติ
ฉุฑฺโฑ อเปตวิญฺญาโณ นิรตฺถํว กลิงฺครํ ฯ
๑๐. ๑๐.๑ ผ้าวัสสิกสาฎก ใครเป็นผู้ถวายคนแรก ?
๑๐.๒ การถวายผ้าวัสสิกสาฎกนั้น มีมูลเหตุมาจากอะไร ?
๑๐. ๑๐.๑ นางวิสาขา มหาอุบาสิกา ฯ
๑๐.๒ มีมูลเหตุมาจากเดิมยังไม่มีพุทธานุญาตให้ภิกษุมีผ้าอาบน้ำฝน ภิกษุทั้งหลาย
จึงเปลือยกายอาบน้ำ นางวิสาขา มหาอุบาสิกา ทราบเรื่องนั้นแล้ว เห็นว่า
ไม่สมควรแก่เพศสมณะจึงทูลขอพระพุทธานุญาต เพื่อถวายผ้าอาบน้ำฝน
แก่ภิกษุทั้งหลาย ฯ
