วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2551

 วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2551

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๒๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๑ 

๑.       พุทธบุคคล มีกี่ประเภท ?   อะไรบ้าง ?

๑.       มี ๓ ประเภท ฯ   คือ ๑. พระสัมมาสัมพุทธะ  ๒. พระปัจเจกพุทธะ 

๓. พระอนุพุทธะ ฯ

๒.      ปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ท่าน ได้ดวงตาเห็นธรรมก่อนหลังกันอย่างไร ?

๒.      ท่านโกณฑัญญะ ได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นองค์แรก ต่อมาท่านวัปปะและท่านภัททิยะจึงได้   และต่อมาท่านมหานามะและท่านอัสสชิจึงได้ตามลำดับ ฯ

๓.       พระสาวกผู้สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลเพราะฟังธรรมเทศนาเรื่องเดียวซ้ำ ๒ ครั้ง  คือใคร ?   ธรรมเทศนาเรื่องอะไร ?

๓.       คือ พระยสะ ฯ  เรื่อง อนุปุพพีกถาและอริยสัจ ๔ ฯ

๔.       อนัตตลักขณสูตร และ อาทิตตปริยายสูตร  ว่าด้วยเรื่องอะไร ?  

ทรงแสดงแก่ใคร ?

๔.       อนัตตลักขณสูตร ว่าด้วยเรื่อง ขันธ์ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นอนัตตา  ทรงแสดงแก่พระปัญจวัคคีย์

อาทิตตปริยายสูตร ว่าด้วยเรื่อง สิ่งทั้งปวงเป็นของร้อน  ร้อนเพราะไฟคือราคะโทสะโมหะ ฯ

ทรงแสดงแก่ชฎิล ๓ พี่น้อง พร้อมด้วยบริวาร ๑,๐๐๐ คน ฯ

๕.       อุปติสสปริพาชกเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเพราะได้ฟังธรรมจากใคร ? 

มีใจความว่าอย่างไร ?

๕.       จากพระอัสสชิ ฯ   มีใจความว่า  พระศาสดาทรงแสดงความเกิดแห่งธรรมทั้งหลาย เพราะเป็นไปแห่งเหตุ  และความดับแห่งธรรมเหล่านั้น เพราะดับแห่งเหตุ  พระศาสดาตรัสอย่างนี้ ฯ

๖.       พระมหากัสสปเถระเป็นประธานในการทำสังคายนาครั้งแรกที่ไหน ?  

ใช้เวลานานเท่าไร ?

๖.       ที่ถ้ำสัตตบัณณคูหา เวภารบรรพต กรุงราชคฤห์ ฯ ใช้เวลา ๗ เดือน ฯ

๗.      การบวชของพระมหากัจจายนะ มีความเป็นมาอย่างไร ?

๗.      มีความเป็นมาอย่างนี้ ท่านได้รับมอบหมายจากพระเจ้าจัณฑปัชโชตให้ไปทูลเชิญพระพุทธเจ้าเสด็จกรุงอุชเชนี จึงทูลลาบวชด้วย ครั้นได้เข้าเฝ้าฟังธรรมแล้ว บรรลุพระอรหัต จึงทูลขอบวช ฯ

๘.       “โลกมีอะไรผูกพันไว้  อะไรเป็นเครื่องสัญจรของโลกนั้น  ท่านกล่าวกันว่า นิพพานๆ ดังนี้ เพราะละอะไรได้ ?”   ปัญหานี้ใครทูลถาม ?

๘.       อุทยมาณพเป็นผู้ทูลถาม ฯ

  

ศาสนพิธี

๙.       ในงานมงคลที่ทำกันอย่างสามัญทั่วไป นิยมเจริญพระพุทธมนต์ด้วย          บทสวดมนต์ที่รวมเรียกสั้นๆ ว่าอะไร ?  และต้องมีบทอื่นมาประกอบอีก เรียกว่าอะไร ?

๙.      เรียกว่า เจ็ดตำนาน ฯ

          เรียกว่า ต้นสวดมนต์หรือต้นตำนาน และท้ายสวดมนต์ ฯ

๑๐.    เทศน์มหาชาติ คือการเทศน์เรื่องอะไร ?   มีกี่กัณฑ์ ?  

จบเทศน์มหาชาติแล้ว นิยมเทศน์ต่อด้วยเรื่องอะไร ?

๑๐     เรื่องเวสสันดรชาดก ฯ   มี ๑๓ กัณฑ์ ฯ   เรื่อง จตุราริยสัจจกถา ฯ

***********

วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2552

 วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2552

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง 

พ.ศ. ๒๕๕๒

๑.     พระสาวกสงฆ์ผู้ได้ชื่อว่าอนุพุทธะมีความสำคัญอย่างไร?

ตอบ มีความสำคัญคือพระสาวกสงฆ์จัดเป็นรัตนะประการหนึ่งในรัตนะ๓ ซึ่งเป็นผู้มีศีลและทิฏฐิเสมอกัน ถ้าไม่มีพระสาวกสงฆ์เป็นผู้รู้ธรรมและรับปฏิบัติธรรม ความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าก็ไม่สำเร็จประโยชน์และพระสาวกสงฆ์นั้นได้เป็นกำลังใหญ่ของพระศาสนา ในอันช่วยประกาศพระธรรม ประดิษฐานพระพุทธศาสนาขึ้นเพื่อประโยชน์สุขแก่ชนเป็นอันมาก

๒.    พระปัญจวัคคีย์ได้บรรลุเป็นพระอรหันต์พร้อมกัน แต่พระอัญญาโกณฑัญญะได้รับยกย่องเป็นปฐมสาวก เพราะเหตุไร?

ตอบ เพราะพระอัญญาโกณฑัญญะเป็นผู้ได้ดวงตาเห็นธรรมก่อนและได้รับอุปสมบทก่อนองค์อื่น

๓.     เอหิภิกขุอุปสัมปทาที่ประทานแก่พระปัญจวัคคีย์ และพระยสะต่างกันอย่างไร เพราะเหตุไร?

ตอบ ต่างกันคือที่ประทานแก่พระปัญจวัคคีย์มีคำว่า เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบ ส่วนที่ประทานแก่พระยสะไม่มีคำว่า เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบ ส่วนที่ประทานแก่พระยสะไม่มีคำว่า เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบ เพราะพระยสะได้ถึงที่สุดทุกข์แล้ว ฯ

๔.     พระปัญจวัคคีย์องค์ไหนบ้างได้ศิษย์ดีมีความสำคัญต่อพระศาสนา ศิษย์นั้นชื่ออะไรและเป็นผู้เลิศในทางด้านใด?

ตอบ พระอัญญาโกณฑัญญะ ได้พระปุณณมันตานีบุตรเป็นศิษย์เป็นผู้เลิศในทางธรรมกถึก

พระอัสสชิได้พระสารีบุตรเป็นศิษย์ เป็นผู้เลิศในทางมีปัญญามาก ฯ

๕.     ชฎิล ๓ พี่น้องต่างละลัทธิของตน บวชเป็นภิกษุในพระพุทธศาสนาเพราะเหตุใด?

ตอบ อุรุเวลกัสสปะ ถือตัวว่าเป็นผู้วิเศษ แต่พระพุทธเจ้าทรงใช้อิทธิปาฏิหาริย์และอาเทสนาปาฏิหาริย์ทรมานจนถอนทิฏฐิมานะ ได้ปรีชาหยั่งเห็นว่าลัทธิของตนหาแก่นสารมิได้ ตนมิได้เป็นผู้วิเศษแต่ประการใด ได้ความสลดใจ จึงทูลขออุปสมบท ส่วนนทีกัสสปะและคยกัสสปะ เห็นพี่ชายถือเพศเป็นภิกษุ ถามทราบความว่าพรหมจรรย์นี้ประเสริฐ จึงเข้าไปเฝ้าพระพุทธเจ้าทูลขออุปสมบท ฯ

๖.      พระเจ้าพิมพิสารทรงถวายพระราชอุทยานเวฬุวันแด่พระภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธาน เพราะทรงพิจารณาเห็นอย่างไรและทรงถวายด้วยวิธีการอย่างไร?

ตอบ เพราะทรงเห็นว่า พระราชอุทยานเวฬุวันเป็นที่ไม่ไกลไม่ใกล้นัก แต่บ้านบริบูรณ์ด้วยทางเป็นที่ไปและเป็นที่มา ควรที่ผู้มีธุระจะพึงไปถึง กลางวันไม่เกลื่อนกล่นด้วยหมู่คน กลางคืนเงียบเสียงที่จะอื้ออึงกึกก้อง ปราศจากลมแต่ชนที่เดินเข้าออกสมควรเป็นที่ประกอบกิจของผู้ต้องการที่สงัด และควรเป็นที่หลีกออกเร้นอยุ่ตามวิสัยสมณะ ควรเป็นที่เสด็จอยู่ของพระศาสดาดังนี้ และทรงถวายด้วยวิธีการทรงจับพระเต้าทองเต็มด้วยน้ำ หลั่งลงถวายพระราชอุทยานเวฬุวันนั้นแก่พระภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธาน ฯ

๗.    “คนเหล่านี้ทั้งหมดยังไม่ทันถึง ๑๐๐ ปี ก็จักไม่มีเหลือจักล่วงไปหมด ดูการเล่นไม่มีประโยชน์อะไร ควรขวนขวายหาธรรมเครื่องพ้นดีกว่า” นี่เป็นคำพูดของใครพูดกะใคร?

ตอบ ของอุปติสสมาณพ พูดกะโกลิตมาณพ ฯ

๘.     คำถามว่า “ข้าพเจ้าจักพิจารณาเห็นโลกอย่างไร มัจจุราชจึงจักไม่แลเห็น” ใครเป็นผู้ถาม พระศาสดาทรงพยากรณ์ไว้อย่างไร?

ตอบ พระโมฆราชเป็นผู้ทูลถาม พระศาสดาทรงพยากรณ์ว่า ท่านจงเป็นคนมีสติ พิจารณาเห็นโลกโดยความเป็นของว่างเปล่า ถอนความตามเห็นว่าตัวของเราเสียทุกเมื่อเถิด ท่านจักข้ามล่วงมัจจุราชเสียได้ด้วยอุบายอย่างนี้ ท่านพิจารณาเห็นโลกอย่างนี้แล มัจจุราชจึงไม่แลเห็น ฯ

ศาสนพิธี

๙.     สามัญอนุโมทนากับวิเสสอนุโมทนา ต่างกันอย่างไร?

ตอบ ต่างกันอย่างนี้ สามัญอนุโมทนา คือการอนุโมทนาที่นิยมใช้ปฏิบัติกันทั่วไปเป็นปกติ ไม่ว่างานใดก็ใช้อนุโมทนาอย่างนั้น ส่วนวิเสสอนุโมทนา คือการอนุโมทนาด้วยบทสวดสำหรัยอนุโมทนาเป็นพิเศษเฉพาะทาน เฉพาะกาล และเฉพาะเรื่อง

๑๐. บท อทาสิ เม อกาสิ เม… และบท อยญฺจ โข ทกฺขิณา ทินฺนา… ใช้ต่างกันอย่างไร?

ตอบ     อทาสิ เม อกาสิ เม… ใช้ในกรณีที่ศพยังอยู่

อยญฺจ โข ทกฺขิณา ทินฺนา… ใช้ในกรณีทำบุญอัฐิ ฯ

วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2553

 

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท สอบในสนามหลวง

วันพุธ ที่ ๒๔ พฤศจิกายน   พ.ศ.๒๕๕๓

 

                        พุทธบริษัท ๔ ผู้เป็นอริยสาวกดับการเกิดขึ้นก่อนหลังกันอย่างไมีล ำ บุคคลแรกของแต่ละบริษัทนั้นคือใคร ?

                        มีล ำดับอย่างนี้ คือ ภิกษุ อุบาสก อุบาสิกา และภิกษุณี ฯ พระอัญญาโกณฑัญญะ เป็นคนแรกของภิกษุบริษัท บิดาของพระยสะ เป็นคนแรกของอุบาสกบริษัท มารดาและภรรยาของพระยสะ เป็นคนแรกของอุบาสิกาบริษัท พระนางปชาบดี โคตมี เป็นคนแรกของภิกษุณีบริษัท ฯ

                         พระอัญญาโกณฑัญญะมีมูลเหตุจูงใจอะไร จึงได้ออกบวชตามอุปั พระมหาบุรุษขณะบ ำเพ็ญทุกรกิริยา ?

                        เพราะได้เคยเข้าร่วมท ำนายพระลักษณะของพระมหาบุรุษโดยเชื่อมั่นว่ เป็นพระพุทธเจ้า จึงตามอุปัฏฐากด้วยหวังว่า เมื่อพระมหาบุ จักทรงเทศนาโปรด ฯ

 

                        มารยาทดีมีความส ำรวมย่อมเป็นศรีของสมณะ สามารถจะปลูกศรัทธ เลื่อมใสให้เกิดแก่ผู้พบเห็น นี่เป็นปฏิปทาจริยาวัตรของพระสา จงเล่าประวัติของท่านโดยย่อ

                        ของพระอัสสชิเถระ ฯ

ท่านเป็นหนึ่งในพระปัญจวัคคีย์ ได้ฟังพระธรรมเทศนาจนได้บรรลุพร แล้ว ได้เป็นก ำลังในการประกาศพระศาสนา อุปติสสปริพาชกพบเห็นแล้ว ความเลื่อมใส ขอฟังธรรมจากท่าน แล้วได้เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนา

                        ยสกุลบุตรได้ฟังธรรมอะไรจากพระศาสดาเป็นครั้งแรก ?  ณ  ที่ไหน ?

                        ได้ฟัง  อนุปุพพีกถา  และอริยสัจ ๔ ฯ

ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน  แขวงเมืองพาราณสี ฯ

                        พระสาวกผู้ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้มีบริวารมากคือใคร ? ท่านมี เพราะเหตุไร ?

                        พระอุรุเวลกัสสปะ ฯ

เพราะท่านรู้จักเอาใจบริษัท  รู้จักสงเคราะห์ด้วยอามิสบ้าง  ด้วยธ

                        พระพุทธโอวาทว่า เราจะไม่ละสติที่ไปในกาย คือพิจารณาร่างก เป็นอารมณ์ ดังนี้ พระองค์ตรัสกะสาวกรูปใด ? พระสาวกรูปนั้ เอตทัคคะในทางใด ?

                        พระมหากัสสปะ ฯ เป็นเอตทัคคะในทางถือธุดงค์ ฯ

                        พระมหากัจจายนะเคยได้รับมอบหมายจากพระพุทธเจ้าให้ไปเผยแผ พระศาสนาแทนพระองค์เมื่อครั้งไหน ? ได้ผลอย่างไร ?

                        เมื่อครั้งที่ท่านบรรลุพระอรหัต และอุปสมบทเป็นภิกษุแล้ว พระพุทธเจ้าให้เสด็จไปกรุงอุชเชนี เพื่อประกาศพระศาสนาตามพระราชประ ของพระเจ้าจัณฑปัชโชต แต่พระพุทธเจ้ารับสั่งให้ท่านไปแทน ฯ พระเจ้าจัณฑปัชโชตและชาวพระนครเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ฯ

                        พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดพระโมฆราชด้วยเรื่องอะไร ? มีความหมาย อย่างไร ?

                        ด้วยเรื่องสุญญตานุปัสสนา ฯ มีความหมายว่า ให้พิจารณาเห็น ความเป็นของว่างเปล่า ถอนความเห็นว่าเป็นตัวตนของเราเสีย ฯ

ศาสนพิธี

                        ค ำว่า เจริญพระพุทธมนต์กับสวดพระพุทธมนต์ใช้ต่างกันอย่างไร ท ำบุญฉลองอัฐิจัดเข้าในอย่างไหนใน ๒ อย่างข้างต้น ?

                        เจริญพระพุทธมนต์ใช้ในงานมงคล สวดพระพุทธมนต์ใช้ในงานอวมงคล จัดเข้าในการเจริญพระพุทธมนต์ แต่ไม่ต้องตั้งขันน ้ำมนต์และส

๑๐.   งานท ำบุญต่อนามหรือต่ออายุ            คืองานท ำบุญเช่นไร ?

๑๐.  คืองานท ำบุญที่คณะญาติของผู้ก ำลังป่วยหนักจัดขึ้น เพื่อใ และเพื่อให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสบ ำเพ็ญกุศลในบั้นปลายแห่งชีวิต เป็นความประสงค์ของผู้จะท ำบุญต่ออายุเองเพื่อความเป็นสิริมงคล

*********