วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2554

 

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท สอบในสนามหลวง 

วันพุธ         ที่ ๑๔ ธันวาคม              พ.ศ. ๒๕๕๔ 

            พระอัญญาโกณฑัญญะส ำเร็จเป็นพระอรหันต์หลังจากบวชเป็นพระภิกษ กี่วัน ? ส ำเร็จเพราะฟังพระธรรมเทศนาชื่ออะไร ?

            ๕ วัน ฯชื่อ  อนัตตลักขณสูตร ฯ 

            ภิกษุผู้รัตตัญญู ย่อมมีคุณสมบัติเช่นไร จึงพ้นจากค ำต ำห โตเพราะกินข้าว เฒ่าเพราะบวชนาน ?

            ย่อมเป็นผู้เก่าแก่ ได้พบเห็นและสันทัดในกิจการของคณะ ย่อ อาจท ำให้ส ำเร็จด้วยตนเองหรือบอกเล่าแนะน ำผู้อื่น เป็นเจ้าแบบ ผู้รักษาคลังพัสดุ ฯ

            พระพุทธองค์ทรงแสดงอนุปุพพีกถาแก่ใครเป็นคนแรก ? อนุปุพพีกถานั้นกล่าวถึงเรื่องอะไร ?

            แสดงแก่ยสกุลบุตรเป็นคนแรก ฯ กล่าวพรรณนาทานการให้ แล้วพรรณนา ศีลความรักษากายวาจาเรียบร้อย พรรณนาสวรรค์คือกามคุณที่บุคค ซึ่งจะพึงได้พึงถึงด้วยกรรมอันดีคือทานและศีล พรรณนาโทษแห และพรรณนาอานิสงส์แห่งความออกไปจากกาม ฯ

๔.     พระสารีบุตรได้รับการสรรเสริญว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที จงเล่าเรื่อ สัก ๑ เรื่อง เพื่อยืนยันค ำกล่าวนี้

            (ให้ตอบเพียง ๑ เรื่อง)

เรื่องที่ ๑ พระสารีบุตรนับถือพระอัสสชิเป็นอาจารย์ เมื่ออ ทิศใด ก่อนจะนอน ท่านจะนมัสการและนอนหันศีรษะไปทางทิศนั

เรื่องที่ ๒              ราธพราหมณ์เสียใจมีร่างกายซูบซีด                 เพราะไม่ได้อุป

ปรารถนา      พระศาสดาทรงทราบความแล้วตรัสถามภิกษุทั้งหลายว่า  มีใ

ระลึกถึงอุปการะของราธะได้บ้าง,                พระสารีบุตรทูลว่า                       ราธพรา

เคยถวายภิกษาแก่ท่านทัพพีหนึ่ง                    พระศาสดาตรัสสรรเสริญว่าเป็นผ

ดีนัก           อุปการะเพียงเท่านี้ก็ยังจ ำได้ ฯ

            ความเห็นว่าพระขีณาสพตายแล้วดับสูญ เป็นความเห็นผิด ความเ ถูกต้องเป็นอย่างไร ?

            ความเห็นที่ถูกต้องว่า  พระขีณาสพตายแล้ว   รูป  เวทนา  สัญญา

วิญญาณ         ที่ไม่เที่ยงดับไป ฯ

            พระมหากัสสปะได้รับอุปสมบทแล้วนานเท่าไรจึงบรรลุพระอรหัต ? พระโอวาทข้อว่า “เราจะไม่ละสติที่ไปในกาย คือพิจารณาร่างกาย อารมณ์” สงเคราะห์เข้าในธรรมข้อใดบ้าง ?

            ๘ วัน ฯ

สงเคราะห์เข้าใน             กายคตาสติ     และ    วิปัสสนาญาณ       เป็นต้น ฯ

            พระสาวกผู้แสดงความไม่ต่างกันแห่งวรรณะ ๔ เหล่า คือใคร ? แสดงแก่ใคร ? ที่ไหน ? พระสูตรนั้นชื่ออะไร ?

            พระมหากัจจายนะเป็นผู้แสดง ฯ แก่พระเจ้ามธุรราช อวันตีบุตร ฯ ที่คุนธาวัน แขวงมธุรราชธานี ฯ สูตรนั้นชื่อว่า มธุรสูตร ฯ

            อาจารย์ผู้ผูกปัญหาให้ศิษย์ ๑๖ คนไปทูลถามพระพุทธเจ้า ชื่ออะ ทั้งอาจารย์และศิษย์ฟังพุทธพยากรณ์แล้วได้บรรลุผลอะไร ?

            พราหมณ์พาวรี ฯ ปิงคิยมาณพได้ดวงตาเห็นธรรม ฯ

ศิษย์อีก ๑๕ คน  ได้บรรลุเป็นพระอรหันต์ ฯ ส่วนอาจารย์ได้บรรลุเ

ศาสนพิธี

            วันเทโวโรหณะ  คือวันอะไร ?

เนื่องด้วยวันนั้น  มีบุญพิธีอะไรที่ท ำกันมาจนถึงบัดนี้ ?

            คือ วันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากเทวโลก หลังจากที่เสด็จขึ้นไป ในดาวดึงสพิภพถ้วนไตรมาส โบราณเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า วันพร เปิดโลก ฯ

มีการท ำบุญตักบาตรแด่พระพุทธเจ้าพร้อมทั้งพระสงฆ์ จนเป็นประเพ ตักบาตรที่เรียกว่า ตักบาตรเทโวโรหณะ มาจนถึงปัจจุบันนี้ ฯ

๑๐.  วิหารทานคาถา  ซึ่งเป็นบทอนุโมทนาพิเศษ                    เริ่มต้นด้วย               สีตํ

ปฏิหนฺติ ฯลฯ             นิยมใช้สวดเมื่อใด ?

๑๐. เมื่อทายกถวายเสนาสนะมี  โบสถ์  วิหาร  กุฎี  เป็นต้น ฯ *********

วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2555

 วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2555

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑.      การที่พระเจ้าพิมพิสารเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า เป็นเหตุให้พระองค์ได้รับอนุตตริยะอะไรบ้าง?

ตอบ ได้อนุตตริยะ ๓ อย่าง คือ

พระองค์ได้เฝ้า เป็นทัสสนานุตตริยะ

ได้ทรงสดับธรรม เป็นสวนานุตตริยะ

ได้ธรรมจักษุเห็นธรรมนั้น เป็นลาภานุตตริยะ ฯ

๒.     พระวาจาที่ตรัสให้อุปสมบทแก่พระอัญญาโกณฑัญญะ และพระยสะเหมือนกันหรือต่างกัน? เพราะเหตุไร?

ตอบ เหมือนกันตรงที่ทรงรับเข้าสู่พรหมจรรย์ ว่า “จงเป็นภิกษุมาเถิด ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว จงประพฤติพรหมจรรย์เถิด”

ต่างกันที่พระอัญญาโกณฑัญญะ มีพระพุทธดำรัสต่อท้ายว่า “เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบ” เพราะท่านยังไม่บรรลุพระอรหัตต์

ส่วนพระยสะ ไม่มีคำว่า “เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบ” เพราะท่านบรรลุพระอรหัตต์แล้ว ฯ

๓.     พระอัญญาโกณฑัญญะ กับพระอุรุเวลกัสสปะทูลขอบวชในพระศาสนาโดยมีมูลเหตุความเป็นมาต่างกันอย่างไร?

ตอบ ต่างกันอย่างนี้ พระอัญญาโกณฑฑัญญะได้ธรรมจักษุ คือดวงตาเห็นธรรม ที่ท่านกล่าวว่าเป็นพระโสดาบัน มีศรัทธาในพระศาสนามั่นคงแล้ว จึงขอบวช ฯ

พระอุรุเวลกัสสปะได้ปรีชาหยั่งเห็นว่าลัทธิของตนหาแก่นสารไม่ได้หลงถือตนว่า เป็นผู้วิเศษ แต่หาเป็นเช่นนั้นไม่ ได้ความสลดใจจึงลอยบริขารชฏิลของตนเสียแล้วจึงขอบวช ฯ

๔.     ชฎิล ๓ พี่น้อง มีชื่ออะไรบ้าง? ได้บรรลุพระอรหัตต์เพราะฟังพระธรรมเทศนาชื่ออะไร?

ตอบ พระอุรุเวลกัสสปะ พระนทีกัสสปะ พระคยากัสสปะฯ    ฟังอาทิตตปริยายสูตร ฯ

๕.      จงระบุชื่อพระสาวกผู้ที่บวชเพราะเหตุต่อไปนี้

๑. บวชเพราะศรัทธา

๒. บวชเพราะจำใจ

๓. บวชเพราะหลงไหลในรูป ฯ

ตอบ    ๑.บวชเพราะศรัทธา คือ พระรัฐบาล

๒.บวชเพราะจำใจ คือ พระนันทะ

๓.บวชเพราะหลวงไหลในรูป คือ พระวักกลิ ฯ

๖.      อนุพุทธที่เป็นสาวกสาวิกาของพระศาสดา ซึ่งได้รับการอุปสมบทด้วยวิธีพิเศษมีบ้างหรือไม่? ถ้ามี คือใคร? อุปสมบทด้วยวิธีใด?

ตอบ มี ฯ คือ พระมหากัสสปะ อุปสมบทด้วยวิธีรับพระโอวาท ๓ ข้อ, พระนางมหาปชาบดีโคตมี อุปสมบทด้วยวิธีรับครุธรรม ๘ ประการ ฯ

๗.     “หมู่มนุษย์ในโลกนี้ อาศัยอะไรจึงบูชายัญบวงสรวงเทวดา” นี่เป็นปัญหาของใคร? และได้รับพุทธพยากรณ์ว่าอย่างไร?

ตอบ เป็นปัญหาของปุณณกมาณพ ฯ ได้รับพุทธพยากรณ์ว่า หมู่มนุษย์เหล่านั้น อยากได้ของที่ตนปรารถนาอาศัยของที่มีชราทรุดโทรม จึงบูชายัญบวงสรวงเทวดา ฯ

๘.     ข้อธรรมว่า “โลกคือหมู่สัตว์อันชรานำเข้าไปใกล้ ไม่ยั่งยืน” เรียกว่าธรรมอะไร? ใครแสดงว่าใคร?

ตอบ เรียกว่า ธรรมุเทศ ฯ   พระรัฐบาลแสดงถวายแก่พระเจ้าโกรัพยะ ฯ

ศาสนพิธี

๙.     การถวายผ้าวัสสิกสาฎกนั้น มีมูลเหตุมาจากอะไร? ใครเป็นผู้ถวายคนแรก?

ตอบ มีมูลเหตุมาจากเดิมยังไม่มีพุทธานุญาตให้ภิกษุมีผ้าวัสสิกสาฎก ภิกษุทั้งหลายจึงเปลือยกายอาบน้ำ นางวิสาขามหาอุบาสิกาทราบเรื่องนั้นแล้วเห็นว่าไม่สมควรแก่เพศสมณะ จึงทูลขอพระพุทธานุญาต เพื่อถวายผ้าอาบน้ำฝนแก่ภิกษุทั้งหลาย ฯ

๑๐. จงเขียนอุโบสถศีล เฉพาะข้อที่ ๗ มาดู

ตอบ นจฺจคีตวาทิตวิสูกทสฺสนา มาลาคนฺธวิเลปนธารณมณฺฑนวิภูสนฏฺฐานา เวรมณี สิกฺขาปทํ สมาทิยามิ ฯ

วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2556

 

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท สอบในสนามหลวง

วันพฤหัสบดี ที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๖

  อนุพุทธบุคคล คือใคร ? มีความส ำคัญอย่างไร ? เฉลย คือ สาวกผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้าฯ

อนุพุทธบุคคลเป็นสังฆรัตนะในรัตนะ๓เป็นพยานยืนยันความตรัสรู้ของ พระพุทธเจ้าและเป็นก ำลังใหญ่ของพระพุทธเจ้าในอันช่วยประกา พระธรรมประดิษฐานพระพุทธศาสนาขึ้นเพื่อประโยชน์สุขแก่ชนเป็น อันมาก ฯ

๒. พระศาสดาทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตรโปรดพวกปุราณชฎิลเพราะเหตุไร ?

เฉลย เพราะเป็นพระสูตรที่เหมาะแก่บุรพจรรยาของพวกปุราณชฎิลผู้อบรมมาใน การบูชาเพลิงฯ

  พระสาวกรูปใดได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที ? จง

ตัวอย่างมาสัก ๒ เรื่อง

เฉลย  พระสารีบุตรเถระฯ

เรื่องที่๑ พระสารีบุตรนับถือพระอัสสชิเป็นอาจารย์เมื่ออาจารย์อยู่ใน ทิศใด ก่อนจะนอน ท่านจะนมัสการและนอนหันศีรษะไปทางทิศนั้น

เรื่องที่๒พระสารีบุตรระลึกถึงอุปการะของราธพราหมณ์ที่เคยถวายภิก แก่ท่านทัพพีหนึ่งฯ

  พระสาวกผู้บวชเพราะเบื่อหน่าย บวชเพราะเพื่อน คือใคร ? เฉลย บวชเพราะเบื่อหน่ายคือ พระยสะ พระมหากัสสปะ ฯ

บวชเพราะเพื่อนคือ พระภัททิยศากยะพระวิมละ พระสุพาหุ พระปุณณชิพระควัมปติและเพื่อนชาวชนบทอีก๕๐ คน ฯ (ตอบองค์ใดองค์หนึ่งก็ให้ และตอบองค์อื่น ถ้าถูกก็ควรให้)

  อุปสมบทวิธีพิเศษด้วยการรับพระโอวาท ๓ ข้อ และด้วยการรับครุ ๘ ข้อ ทรงประทานให้แก่ใคร ? และท่านนั้น ๆ ได้รับการยกย่องเป็นเอต ในทางไหน ?

เฉลย การรับพระโอวาท ๓ ข้อ ทรงประทานแก่พระมหากัสสปะ การรับครุธรรม๘ ข้อ ทรงประทานแก่พระนางมหาปชาบดีโคตมีฯ พระมหากัสสปะได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะในทางทรงธุดงคคุณ พระนางมหาปชาบดีโคตมีได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะในทางรัตตัญญูฯ

  พระมหากัจจายนะได้รับมอบหมายจากพระพุทธเจ้าให้ไปเผยแผ่พระพุทธศาส แทนพระองค์ ณ เมืองใด และได้ผลเป็นอย่างไร ?

เฉลย  ณ เมืองอุชเชนีฯ

ได้รับผลคือ พระเจ้าจัณฑปัชโชตและชาวพระนครเลื่อมใสใน พระพุทธศาสนา ฯ

  ปัญหาว่า โลกคือหมู่สัตว์อันอะไรปิดบังไว้จึงหลงอยู่ในที่มืด ผู้ถาม ? และพระศาสดาทรงพยากรณ์ว่าอย่างไร ?

เฉลย  อชิตมาณพเป็นผู้ถามฯ

ทรงพยากรณ์ว่าโลกคือหมู่สัตว์อันอวิชชาคือความไม่รู้แจ้งปิดบัง จึงหลงดุจอยู่ในที่มืดฯ

  การท ำสังคายนาก่อให้เกิดคุณประโยชน์แก่พระศาสนาอย่างไรบ้าง ? เฉลย ให้เกิดคุณประโยชน์อย่างนี้

ก จัดและป้องกันอลัชชีได้ำท ความเห็นพุทธศาสนิกให้ถูกต้องและำ ปฏิบัติถูกต้องได้และท ำให้พระศาสนามั่นคงและแพร่หลายยิ่งขึ้นฯ

ศาสนพิธี

  ศาสนพิธีเล่ม ๒ แสดงอุโบสถกรรมไว้กี่ประเภท ? อะไรบ้าง ? เฉลย ๓ ประเภท ฯ คือ

สังฆอุโบสถ๑ ปาริสุทธิอุโบสถ๑ อธิษฐานอุโบสถ๑ ฯ

๑๐. จงให้ความหมายของค ำต่อไปนี้ การเข้าพรรษา การออกพรรษา ฯ

เฉลย การเข้าพรรษาหมายถึงการที่ภิกษุผูกใจว่าจะอยู่ณที่ใดที่หนึ่งตลอดเวลา

  เดือนในฤดูฝนไม่ไปค้างแรมให้ล่วงราตรีในที่แห่งอื่นระหว่างผ

เว้นแต่ไปด้วยสัตตาหกรณียะฯ

การออกพรรษา หมายถึง กาลที่สิ้นสุดก ำหนดอยู่จ ำพรรษาของภิก พระวินัยบัญญัติมีพิธีเป็นสังฆกรรมพิเศษโดยเฉพาะเรียกโดยภาษา พระวินัยว่าปวารณากรรม คือการท ำปวารณาของสงฆ์ผู้อยู่ร่วมกันต เวลา ๓ เดือน ฯ

*********