วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2553

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี สอบในสนามหลวง

วันพุธ ที่ ๒๐ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๓

 พระวินัย ได้แก่อะไร ? สิกขาบทที่เป็นอเตกิจฉา คือที่ภิกษ แล้วไม่สามารถจะแก้ไขได้ ได้แก่อะไร ?

 ได้แก่ พระพุทธบัญญัติ และอภิสมาจาร ฯ ได้แก่ ปาราชิก ๔ ฯ

 นิสสัย  คืออะไร ?  มีเท่าไร ?  อะไรบ้าง ?

 คือ  ปัจจัยเครื่องอาศัยของบรรพชิต ฯ มี ๔ อย่าง ฯ

คือ ๑. เที่ยวบิณฑบาต ๒. นุ่งห่มผ้าบังสุกุล

๓. อยู่โคนไม้ ๔. ฉันยาดองด้วยน ้ำมูตรเน่า ฯ

๓. อาบัติว่าโดยชื่อมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?

๓. มี  ๗  อย่าง ฯ คือ  ๑. ปาราชิก ๒. สังฆาทิเสส ๓. ถุลลัจ

๔. ปาจิตตีย์ ๕. ปาฏิเทสียะ ๖. ทุกกฏ ๗. ทุพภาสิต ฯ

 ภิกษุโจทภิกษุอื่นด้วยอาบัติไม่มีมูล  เป็นอาบัติอะไรบ้าง ?

 โจทด้วยอาบัติปาราชิก เป็นอาบัติสังฆาทิเสส โจทด้วยอาบัตินอกนี้ เป็นอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

 ไตรจีวร  มีอะไรบ้าง ? ภิกษุอยู่ปราสจากแม้คืนหนึ่ง  ต้องอาบัติ

 มี สังฆาฏิ คือผ้าคลุม อุตตราสงค์ คือผ้าห่ม และอันตรวาส ผ้านุ่ง ฯ ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์

 ภิกษุรู้อยู่ น้อมลาภที่เขาน้อมไปจะถวายสงฆ์ มาเพื่อตน เพื เพื่อเจดีย์ เพื่อสงฆ์หมู่อื่น จะเป็นอาบัติอะไรได้บ้าง ?

 น้อมมาเพื่อตน เป็นอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ น้อมมาเพื่อบุคคลอื่น เป็นอาบัติปาจิตตีย์ น้อมมาเพื่อเจดีย์และเพื่อสงฆ์หมู่อื่น เป็นอาบัติทุกกฏ ฯ

 ภิกษุนอนในที่มุงที่บังเดียวกันกับสามเณร  จะเป็นอาบัติอะไรหร

 นอนได้ ๓ คืน  ไม่เป็นอาบัติ  เกินกว่านั้นต้องอาบัติปาจิตตีย์

 ภิกษุ ก อาพาธ ได้รับค ำแนะน ำให้ฉันอาหารในเวลาวิกาลเพื่อช่วย ป่วยเร็ว แล้วฉันตามค ำแนะน ำนั้น มีวินิจฉัยตามพระวินัยอย่

 มีวินิจฉัยว่า  ภิกษุ  ก  ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

 เสขิยวัตร  คืออะไร ?  แบ่งเป็นกี่หมวด ?  หมวดที่ ๒ ว่าด้วยเรื่

 คือ ธรรมเนียมหรือวัตรที่ภิกษุพึงศึกษา ฯ แบ่งเป็น ๔ หมวด ฯ ว่าด้วยเรื่อง โภชนปฏิสังยุต คือธรรมเนียมว่าด้วยเรื่องการขบฉั

๑๐. ข้อว่า เราจักรับบิณฑบาตโดยเคารพ นั้นมีอธิบายอย่างไร ?

๑๐. มีอธิบายว่า รับโดยแสดงความเอื้อเฟื้อในบุคคลผู้ให้ ไม่ดูหมิ่น ความเอื้อเฟื้อในของที่เขาให้  ไม่ท ำดังรับเอามาเล่นหรือเอามาทิ

*********

 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2554

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์      ที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔

              พระภิกษุผู้รักษาพระวินัยดีโดยถูกทางแล้ว  ย่อมได้อานิสงส์อะไ

            ย่อมได้อานิสงส์  คือ  ความไม่ต้องเดือดร้อนใจ ฯ 

            สิกขา  สิกขาบท  และอาบัติได้แก่อะไร ?

            สิกขา  ได้แก่  ข้อที่ภิกษุควรศึกษา  มี ๓ อย่าง  คือ  สีลสิกขา

และปัญญาสิกขา

สิกขาบท  ได้แก่  พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ

อาบัติ  ได้แก่  โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้ 

๓.    อาการที่ภิกษุจะต้องอาบัติมีอะไรบ้าง ?

๓.    มี         ต้องด้วยไม่ละอาย ๑                     ต้องด้วยไม่รู้ว่าสิ่งนี้จะเป็นอาบ

ต้องด้วยสงสัยแล้วขืนท ำ ๑                        ต้องด้วยส ำคัญว่าควรในของที่ไม่

ต้องด้วยส ำคัญว่าไม่ควรในของที่ควร ๑                             ต้องด้วยลืมสติ ๑ ฯ

            ครุกาบัติ ที่แก้ไขได้ก็มี ที่แก้ไขไม่ได้ก็มีที่แก้ไข ที่แก้ไขไม่ได้ได้แก่อาบัติอะไร ?

            ที่แก้ไขได้   ได้แก่อาบัติสังฆาทิเสส

ที่แก้ไขไม่ได้                 ได้แก่อาบัติปาราชิก ฯ

            ภิกษุแกล้งฆ่าสัตว์ให้องอาบัติอะไรตาย ?

            ฆ่ามนุษย์ให้ตายต้องอาบัติปาราชิก

ฆ่าอมนุษย์ให้ตายต้องอาบัติถุลลัจจัย ฆ่าสัตว์เดรัจฉานให้ต้องอาบัติปาจิตตีย์าย ฯ

            ไตรจีวรประกอบด้วยผ้าอะไรบ้าง ? ภิกษุอยู่ปราศจากไตรจีวร ต้อง อย่างไร ?

            ประกอบด้วย  ผ้าสังฆาฏิ  ผ้าอุตตราสงค์  และผ้าอันตรวาสก ฯ

ต้องสละไตรจีวรผืนที่อยู่ปราศจากนั้น แล้วแสดงอาบัตินิสสัค เมื่อได้รับผ้ากลับคืนมาแล้ว ต้องอธิษฐานใหม่ ฯ

๗.     จงให้ความหมายของค ำต่อไปนี้

๑. อติเรกจีวร                        ๒จีวรกาล.                ๓.อนุปสัมบัน

๗.    ๑. อติเรกจีวร           หมายถึงจีวรที่ไม่ใช่จีวรอธิษฐาน

๒. จีวรกาล      หมายถึงคราวที่เป็นฤดูถวายจีวร                (คืออยู่จ ำพรรษาแล้ว

ถ้าไม่ได้กรานกฐิน           นับแต่วันปวารณาไป ๑ เดือน

ถ้าได้กรานกฐิน        เพิ่มออกไปอีก ๔ เดือนในฤดูหนาว)

๓. อนุปสัมบัน             หมายถึงบุคคลที่มิใช่ภิกษุ ฯ 

            เภสัช ๕ ได้แก่อะไรบ้าง ? ภิกษุรับประเคนแล้วเก็บไว้ฉันไ เป็นอย่างยิ่ง ?  

            ได้แก่ เนยใส เนยข้น น ้ำมัน น ้ำผึ้ง น ้ำอ้อย ฯ เก็บไว้ได้ ๗ วัน ฯ

            ภิกษุฉันพลางท ำกิจอื่นพลาง  จะต้องอาบัติอะไรหรือไม่ ? 

            ต้องอาบัติทุกกฎ ฯ

๑๐.  อธิกรณ์         คืออะไร ?     การตัดสินอธิกรณ์ตามเสียงข้างมาก                 เรียกว่าอ

๑๐.  คือ เรื่องที่เกิดขึ้นแล้วจะต้องจัดต้องท ำ ฯ เรียกว่าเยภุยยสิกา ฯ

*********

 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2555

 วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2555

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑.      ภิกษุผู้ปฏิบัติอย่างไร จึงชื่อว่ามีศีล?

ตอบ ภิกษุสำรวมกายวาจาให้เรียบร้อย เว้นข้อที่ทรงห้าม ทำตามข้อที่ทรงอนุญาต จึงชื่อว่ามีศีล

๒.     นิสสัย ๔ ในอนุศาสน์ ๘ อย่าง หมายถึงอะไร? มีอะไรบ้าง?

ตอบ หมายถึง ปัจจัยเครื่องอาศัยของบรรพชิต ฯ มี

๑.เที่ยวบิณฑบาต

๒.นุ่งห่มผ้าบังสกุล

๓.อยู่โคนไม้

๔.ฉันยาดองด้วยน้ำมูตรเน่า ฯ

๓.     อเตกิจฉา และสเตกิจฉา ได้แก่อาบัติอะไร? ทั้ง ๒ อย่างนั้น ภิกษุต้องเข้าแล้ว จะเกิดโทษอย่างไร?

ตอบ อเตกิจฉา อาบัติที่แก้ไขไม่ได้ คือ ปาราชิก ทำให้ขาดจากความเป็นภิกษุ ฯ

สเตกิจฉา อาบัติที่แก้ไขได้ คือ สังฆาทิเสส และอาบัติอีก ๕ ที่เหลือ ฯ สังฆาทิเสสต้องอยู่กรรมจึงพ้นได้ อาบัติอีก ๕ ที่เหลือพึงแสดงต่อหน้าสงฆ์หรือคณะหรือรูปใดรูปหนึ่งจึงพ้นได้ ฯ

๔.     ภิกษุจับต้องกายมารดาในเวลาพยาบาลไข้ด้วยจิตกตัญญู ปรับเป็นอาบัติทุกฏฏผิดหรือถูก

เพราะเหตุไร?

ตอบ เป็นอาบัติทุกกฏ เพราะมารดาเป็นวัตถุอนามาส

๕.      อติเรกจีวร อติเรกบาตร ได้แก่จีวรและบาตรเช่นไร? จีวรและบาตรชนิดนี้ ภิกษุเก็บไว้ได้กี่วัน?

ตอบ ได้แก่ จีวรและบาตรนอกจากจีวรและบาตรที่อธิษฐานฯ เก็บไว้ได้เพียง ๑๐ วันเป็นอย่างยิ่งฯ

๖.      ภิกษุนำเก้าอี้ของสงฆ์ไปใช้ที่กลางแจ้งแล้ว เมื่อจะหลีกไป พึงปฏิบัติอย่างไร? ถ้าไม่ปฏิบัติเช่นนั้น ต้องอาบัติอะไร?

ตอบ พึงปฏิบัติอย่างนี้ คือ เก็บเอง ใช้ให้ผู้อื่นเก็บ หรือมอบหมายแก่ผู้อื่น ฯ

ถ้าไม่ปฏิบัติเช่นนั้น ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๗.     ภิกษุขอปัจจัย ๔ ต่อผู้ที่ปวารณาไว้ มีพระพุทธานุญาตให้ปฏิบัติอย่างไร?

ตอบ ให้ปฏิบัติดังนี้ ถ้าเขาปวารณาโดยมีกำหนดเวลา พึงขอได้เพียงกำหนดเวลานั้น แต่ถ้าเขาปวารณาโดยไม่ได้กำหนดเวลา พึงขอได้เพียง ๔ เดือนเท่านั้น เว้นไว้แต่เขาปวารณาอีก หรือปวารณาเป็นนิตย์ ฯ

๘.     ภิกษุเข้าบ้านโดยไม่ได้บอกลาภิกษุอื่นผู้มีอยู่ในอาวาส ต้องอาบัติอะไรหรือไม่? จงอธิบาย

ตอบ ถ้าเข้าบ้านในเวลาที่เป็นกาล ตั้งแต่เช้าถืงเวลาก่อนเที่ยงวัน ไม่ต้องอาบัติ ถ้าเข้าบ้านในเวลาวิกาล คือตั้งแต่หลังเที่ยงวันไป ต้องอาบัติปาจิตตีย์ เว้นไว้แต่มีกิจด่วน (หรือผู้อยู่ในนิสสัย)

๙.     ภิกษุนั่งในบ้านพูดเสียงดังจะต้องอาบัติอะไร?

ตอบ ต้องอาบัติทุกกฎ ฯ

๑๐. ในเสขิยวัตรมีสิกขาบทที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติให้ภิกษุช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมโดยอนุโลมไว้อย่างไร?

ตอบ ทรงห้ามไม่ให้ภิกษุผู้ไม่เป็นไข้ ถ่ายอุจจาระ ถ่ายปัสสาวะ และบ้วนน้ำลายลงในของเขียว และในน้ำ ฯ