วันอาทิตย์ที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2564

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2554



ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์      ที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔

              พระภิกษุผู้รักษาพระวินัยดีโดยถูกทางแล้ว  ย่อมได้อานิสงส์อะไ

            ย่อมได้อานิสงส์  คือ  ความไม่ต้องเดือดร้อนใจ ฯ 

            สิกขา  สิกขาบท  และอาบัติได้แก่อะไร ?

            สิกขา  ได้แก่  ข้อที่ภิกษุควรศึกษา  มี ๓ อย่าง  คือ  สีลสิกขา

และปัญญาสิกขา

สิกขาบท  ได้แก่  พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ

อาบัติ  ได้แก่  โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้ 

๓.    อาการที่ภิกษุจะต้องอาบัติมีอะไรบ้าง ?

๓.    มี         ต้องด้วยไม่ละอาย ๑                     ต้องด้วยไม่รู้ว่าสิ่งนี้จะเป็นอาบ

ต้องด้วยสงสัยแล้วขืนท ำ ๑                        ต้องด้วยส ำคัญว่าควรในของที่ไม่

ต้องด้วยส ำคัญว่าไม่ควรในของที่ควร ๑                             ต้องด้วยลืมสติ ๑ ฯ

            ครุกาบัติ ที่แก้ไขได้ก็มี ที่แก้ไขไม่ได้ก็มีที่แก้ไข ที่แก้ไขไม่ได้ได้แก่อาบัติอะไร ?

            ที่แก้ไขได้   ได้แก่อาบัติสังฆาทิเสส

ที่แก้ไขไม่ได้                 ได้แก่อาบัติปาราชิก ฯ

            ภิกษุแกล้งฆ่าสัตว์ให้องอาบัติอะไรตาย ?

            ฆ่ามนุษย์ให้ตายต้องอาบัติปาราชิก

ฆ่าอมนุษย์ให้ตายต้องอาบัติถุลลัจจัย ฆ่าสัตว์เดรัจฉานให้ต้องอาบัติปาจิตตีย์าย ฯ

            ไตรจีวรประกอบด้วยผ้าอะไรบ้าง ? ภิกษุอยู่ปราศจากไตรจีวร ต้อง อย่างไร ?

            ประกอบด้วย  ผ้าสังฆาฏิ  ผ้าอุตตราสงค์  และผ้าอันตรวาสก ฯ

ต้องสละไตรจีวรผืนที่อยู่ปราศจากนั้น แล้วแสดงอาบัตินิสสัค เมื่อได้รับผ้ากลับคืนมาแล้ว ต้องอธิษฐานใหม่ ฯ

๗.     จงให้ความหมายของค ำต่อไปนี้

๑. อติเรกจีวร                        ๒จีวรกาล.                ๓.อนุปสัมบัน

๗.    ๑. อติเรกจีวร           หมายถึงจีวรที่ไม่ใช่จีวรอธิษฐาน

๒. จีวรกาล      หมายถึงคราวที่เป็นฤดูถวายจีวร                (คืออยู่จ ำพรรษาแล้ว

ถ้าไม่ได้กรานกฐิน           นับแต่วันปวารณาไป ๑ เดือน

ถ้าได้กรานกฐิน        เพิ่มออกไปอีก ๔ เดือนในฤดูหนาว)

๓. อนุปสัมบัน             หมายถึงบุคคลที่มิใช่ภิกษุ ฯ 

            เภสัช ๕ ได้แก่อะไรบ้าง ? ภิกษุรับประเคนแล้วเก็บไว้ฉันไ เป็นอย่างยิ่ง ?  

            ได้แก่ เนยใส เนยข้น น ้ำมัน น ้ำผึ้ง น ้ำอ้อย ฯ เก็บไว้ได้ ๗ วัน ฯ

            ภิกษุฉันพลางท ำกิจอื่นพลาง  จะต้องอาบัติอะไรหรือไม่ ? 

            ต้องอาบัติทุกกฎ ฯ

๑๐.  อธิกรณ์         คืออะไร ?     การตัดสินอธิกรณ์ตามเสียงข้างมาก                 เรียกว่าอ

๑๐.  คือ เรื่องที่เกิดขึ้นแล้วจะต้องจัดต้องท ำ ฯ เรียกว่าเยภุยยสิกา ฯ


*********



 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2555

 วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2555

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่ ๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑.      ภิกษุผู้ปฏิบัติอย่างไร จึงชื่อว่ามีศีล?

ตอบ ภิกษุสำรวมกายวาจาให้เรียบร้อย เว้นข้อที่ทรงห้าม ทำตามข้อที่ทรงอนุญาต จึงชื่อว่ามีศีล

๒.     นิสสัย ๔ ในอนุศาสน์ ๘ อย่าง หมายถึงอะไร? มีอะไรบ้าง?

ตอบ หมายถึง ปัจจัยเครื่องอาศัยของบรรพชิต ฯ มี

๑.เที่ยวบิณฑบาต

๒.นุ่งห่มผ้าบังสกุล

๓.อยู่โคนไม้

๔.ฉันยาดองด้วยน้ำมูตรเน่า ฯ

๓.     อเตกิจฉา และสเตกิจฉา ได้แก่อาบัติอะไร? ทั้ง ๒ อย่างนั้น ภิกษุต้องเข้าแล้ว จะเกิดโทษอย่างไร?

ตอบ อเตกิจฉา อาบัติที่แก้ไขไม่ได้ คือ ปาราชิก ทำให้ขาดจากความเป็นภิกษุ ฯ

สเตกิจฉา อาบัติที่แก้ไขได้ คือ สังฆาทิเสส และอาบัติอีก ๕ ที่เหลือ ฯ สังฆาทิเสสต้องอยู่กรรมจึงพ้นได้ อาบัติอีก ๕ ที่เหลือพึงแสดงต่อหน้าสงฆ์หรือคณะหรือรูปใดรูปหนึ่งจึงพ้นได้ ฯ

๔.     ภิกษุจับต้องกายมารดาในเวลาพยาบาลไข้ด้วยจิตกตัญญู ปรับเป็นอาบัติทุกฏฏผิดหรือถูก

เพราะเหตุไร?

ตอบ เป็นอาบัติทุกกฏ เพราะมารดาเป็นวัตถุอนามาส

๕.      อติเรกจีวร อติเรกบาตร ได้แก่จีวรและบาตรเช่นไร? จีวรและบาตรชนิดนี้ ภิกษุเก็บไว้ได้กี่วัน?

ตอบ ได้แก่ จีวรและบาตรนอกจากจีวรและบาตรที่อธิษฐานฯ เก็บไว้ได้เพียง ๑๐ วันเป็นอย่างยิ่งฯ

๖.      ภิกษุนำเก้าอี้ของสงฆ์ไปใช้ที่กลางแจ้งแล้ว เมื่อจะหลีกไป พึงปฏิบัติอย่างไร? ถ้าไม่ปฏิบัติเช่นนั้น ต้องอาบัติอะไร?

ตอบ พึงปฏิบัติอย่างนี้ คือ เก็บเอง ใช้ให้ผู้อื่นเก็บ หรือมอบหมายแก่ผู้อื่น ฯ

ถ้าไม่ปฏิบัติเช่นนั้น ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๗.     ภิกษุขอปัจจัย ๔ ต่อผู้ที่ปวารณาไว้ มีพระพุทธานุญาตให้ปฏิบัติอย่างไร?

ตอบ ให้ปฏิบัติดังนี้ ถ้าเขาปวารณาโดยมีกำหนดเวลา พึงขอได้เพียงกำหนดเวลานั้น แต่ถ้าเขาปวารณาโดยไม่ได้กำหนดเวลา พึงขอได้เพียง ๔ เดือนเท่านั้น เว้นไว้แต่เขาปวารณาอีก หรือปวารณาเป็นนิตย์ ฯ

๘.     ภิกษุเข้าบ้านโดยไม่ได้บอกลาภิกษุอื่นผู้มีอยู่ในอาวาส ต้องอาบัติอะไรหรือไม่? จงอธิบาย

ตอบ ถ้าเข้าบ้านในเวลาที่เป็นกาล ตั้งแต่เช้าถืงเวลาก่อนเที่ยงวัน ไม่ต้องอาบัติ ถ้าเข้าบ้านในเวลาวิกาล คือตั้งแต่หลังเที่ยงวันไป ต้องอาบัติปาจิตตีย์ เว้นไว้แต่มีกิจด่วน (หรือผู้อยู่ในนิสสัย)

๙.     ภิกษุนั่งในบ้านพูดเสียงดังจะต้องอาบัติอะไร?

ตอบ ต้องอาบัติทุกกฎ ฯ

๑๐. ในเสขิยวัตรมีสิกขาบทที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติให้ภิกษุช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมโดยอนุโลมไว้อย่างไร?

ตอบ ทรงห้ามไม่ให้ภิกษุผู้ไม่เป็นไข้ ถ่ายอุจจาระ ถ่ายปัสสาวะ และบ้วนน้ำลายลงในของเขียว และในน้ำ ฯ

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2556




 


ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันพุธ ที่ ๑๖ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๖

๑. อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรท ำ มีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ? เฉลย มี ๔ อย่าง ฯ คือ

๑. เสพเมถุน ๒. ลักของเขา
๓. ฆ่าสัตว์ พูดอวดคุณพิเศษที่ไม่มีในตน๔.ฯ

๒. อาบัติ คืออะไร ?าการที่ภิกษุต้องอาบัติมีอ ๖ งอย่าจงบอกมาสัก
๓ อย่าง ฯ

เฉลย คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้ามฯ (เลือกตอบเพียง๓ ข้อ)
๑. ต้องด้วยไม่ละอาย

  ต้องด้วยไม่รู้ว่าสิ่งนี้จะเป็นอาบัติ ๓. ต้องด้วยสงสัยแล้วขืนท ำลง ๔. ต้องด้วยส ำคัญว่าควรในของที่ไม่ควร

๕. ต้องด้วยส ำคัญว่าไม่ควรในของที่ควร ๖. ต้องด้วยลืมสติฯ


  ภิกษุพยายามฆ่าตนเอง แต่ท ำไม่ส ำเร็จ จะต้องอาบัติอะไร ? เฉลย ต้องอาบัติทุกกฏฯ

  ข้อความว่า ภิกษุชักสื่อให้ชายหญิงเป็นผัวเมียกัน ตามสิกขาบท สังฆาทิเสสนั้น หมายถึงการท ำอย่างไร ?

เฉลย หมายถึงการที่ภิกษุบอกความประสงค์ของชายแก่หญิง หรือบอกความประสงค์ของหญิงแก่ชายในความเป็นผัวเมียฯ

๕. ไตรจีวร อติเรกจีวร ได้แก่จีวรเช่นไร ?

เฉลย ไตรจีวร ได้แก่จีวร๓ ผืน ประกอบด้วย อุตตราสงค์(ผ้าห่ม)

อันตรวาสก (ผ้านุ่ง)และสังฆาฏิ(ผ้าคลุมหรือผ้าทาบ)ฯ อติเรกจีวรได้แก่ผ้ามีขนาดกว้าง๔นิ้วยาว๘ นิ้วซึ่งอาจน ำไปท ำเป็น เครื่องนุ่งห่มได้นอกจากผ้าที่อธิษฐานฯ

๖. ภิกษุขอจีวรต่อสามีของน้องสาวแล้วได้มา เธอจะต้องอาบัติอะไรหรื

เฉลย ถ้าสามีของน้องสาวเป็นญาติก็ดีมิใช่ญาติแต่ปวารณาก็ดีไม่ต้องอาบัติ ถ้ามิใช่ญาติและมิได้ปวารณาเป็นเพียงน้องเขยต้องนิสสัคคิยปาจิตตีย เว้นไว้แต่สมัย(คือในเวลาจีวรถูกขโมยหรือเสียหาย)ฯ

  มีผู้นหารบิณฑบาตมาถวายแก่สงฆ์ ำอา ภิกษุแนะน ำให้ถวายแก่ตนเองและ ได้มา เช่นนี้จะต้องอาบัติหรือไม่ ? ถ้าต้อง จะต้องอาบัติอะไร ?

เฉลย ต้องอาบัติฯ
ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ฯ

๘. เสขิยวัตร คืออะไร ? โภชนปฏิสังยุต ว่าด้วยเรื่องอะไร ?

เฉลย คือ วัตรหรือธรรมเนียมที่ภิกษุจ ำต้องศึกษาฯ ว่าด้วยเรื่องการรับและการฉันอาหารฯ

  ภิกษุไม่เอื้อเฟื้อในเสขิยวัตร ปฏิบัติผิดธรรมเนียมไป ต้องอาบั เฉลย ต้องอาบัติทุกกฏฯ

๑๐. ภิกษุเถียงกันด้วยเรื่องอะไร จึงเรียกว่า วิวาทาธิกรณ์ ?

เฉลย เถียงกันด้วยเรื่องสิ่นั้นเป็นธรรมเป็นวิสิ่งนี้ไม่ใช่ธรรมไม่ใช่วินัยฯ

*********