วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2557

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันอาทิตย์ ที่ ๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๗

๑.    สิกขา และ สิกขาบท ได้แก่อะไร?

เฉลย สิกขา ได้แก่ข้อที่ควรศึกษา

สิกขาบท ได้แก่พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ ฯ

๒.   อาบัติ คืออะไร? ว่าโดยชื่อมีอะไรบ้าง?

เฉลย อาบัติ คือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ฯ

มี ๑. ปาราชิก            ๒. สังฆาทิเสส        ๓. ถุลลัจจัย          ๔. ปาจิตตีย์

๕. ปาฏิเทสนียะ      ๖. ทุกกฏ             ๗. ทุพภาสิต ฯ

๓.    จงอธิบายความหมายของอาบัติต่อไปนี้

ก. สเตกิจฉา             ข. สจิตตกะ

เฉลย     ก. ได้แก่อาบัติที่แก้ไขได้

           ข. ได้แก่อาบัติที่ต้องเพราะมีเจตนา ฯ

๔.    ภิกษุฆ่ามนุษย์ ฆ่าสัตว์เดียรัจฉาน ต้องอาบัติอะไร?

เฉลย ฆ่ามนุษย์ ต้องอาบัติปาราชิก

ฆ่าสัตว์เดียรัจฉาน ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๕.    สังหาริมทรัพย์ และ อสังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์เช่นไร?

เฉลย สังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์หรือสิ่งของที่เคลื่อนที่ได้ เช่น สัตว์ เงินทอง เป็นต้น ฯ

อสังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์หรือสิ่งของที่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น ที่ดิน ต้นไม้ เรือน เป็นต้น ฯ

๖.     ภิกษุมีความกำหนัด จับต้องกายอนุปสัมบัน ต้องอาบัติอะไร?

เฉลย อนุปสัมบันเป็นหญิง ต้องอาบัติสังฆาทิเสส

อนุปสัมบันเป็นบัณเฑาะก์ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

อนุปสัมบันเป็นชาย ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๗.   อติเรกจีวร และผ้าจำนำพรรษา ได้แก่ผ้าเช่นไร?

เฉลย อติเรกจีวร ได้แก่ผ้ายาว ๘ นิ้ว กว้าง ๔ นิ้วขึ้นไป พอใช้ประกอบเข้าเป็นเครื่องนุ่งห่มได้ นอกจากผ้าที่อธิษฐาน

ผ้าจำนำพรรษา ได้แก่ผ้าที่ทายกถวายแก่ภิกษุผู้ปวารณาออกพรรษาแล้ว ฯ

๘.    เภสัช ๕ ได้แก่อะไรบ้าง?

เฉลย ได้แก่เนยใส เนยข้น น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อย ฯ

๙.   วัตรที่ภิกษุสามเณรจะต้องศึกษา เรียกว่าอะไร? มีทั้งหมดกี่ข้อ?

เฉลย เรียกว่าเสขิยวัตร ฯ มี ๗๕ ข้อ ฯ

๑๐.         อธิกรณ์ อธิกรณสมถะ คืออะไร?

เฉลย อธิกรณ์ คือเรื่องที่เกิดขึ้นแล้วจะต้องจัดต้องทำ

อธิกรณสมถะ คือธรรมเครื่องระงับอธิกรณ์ ฯ

 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2558

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชันตรี้

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่๒๔ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๘

๑.    พระวินัย คืออะไร ?   ภิกษุรักษาพระวินัยแล้ว  ย่อมได้อานิสงส์อะไร ?

เฉลย คือพระพุทธบัญญัติและอภิสมาจารได้อานิสงส์ฯ คือไม่ต ้องเดือดรได้อนใจ้รับ ความแช่มชื่นว่า ได ้ประพฤติดีงาม จะเข ้าหมู่ภิกษุผู ้มีศีลก็องอาจไม่สะทกส

๒. ปัจจัยเครืองอาศัยของบรรพชิตเรียกว่าอะไร่ ?   มีกี่อย่าง ?     อะไรบ้าง ?

เฉลย       เรียกว่า นิสสัย ฯ ๔ มีอย่าง ฯ       คือ

๑. เที่ยวบิณฑบาต                 ๒. นุ่งห่มผ ้าบังสุกุล

๓.  อยู่โคนต ้นไม ้๔. ฉันยาดองด ้วยน ้ามูตรเน่า ฯ

๓.   สิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์มีเท่าไร ? สิกขาบทว่าด้วยปาราชิกมีอะไรบ้าง ? เฉลย มี๒๒๗ สิกขาบท ฯ มี

๑.  เสพเมถุน

๒.  ภิกษุถือเอาของที่เจ ้าของเขาไม่ได ้ให๕้ ไดมาสก้ราคา

๓.    ภิกษุแกล ้งฆ่ามนุษย์ให ้ตาย

๔.       ภิกษุอวดอุตตริมนุสสธรรม(คือธรรมอันยิ่งของมนุษย์)ที่ไม่มีในตน ฯ

๔.   ในอทินนาทานสิกขาบท ก าหนดราคาทรัพย์ เป็ นวัตถุแห่งอาบัติไว้อย่างไรบ้าง ? เฉลย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๕มาสก ขึ้นไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติปาราชิก

ทรัพย์มีราคาตว่า่าก๕มาสก แต่สูงกว่า๑มาสก เป็นวัตถุแห่งอาบัติถุลลัจจัย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๑มาสก ลงไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติทุกกฏ ฯ

๕. ภิกษุโจทภิกษุอืนด้วยอาบัติปาราชิกอย่างไร่   ภิกษุผู้โจทจึงต้องอาบัติสังฆาทิเสส ?

เฉลย       ภิกษุโกรธเคืองแกล ้งโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิกไม่มีมูล และภิกษุโกรธเคือง แกล ้งหาเลสโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิก ฯ

๖.    ภิกษุประพฤติอย่างไร ชื่อว่าประทุษร้ายตระกูล ? เฉลย ประจบคฤหัสถ์ ฯ

๗.   พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้ภิกษุขอจีวรต่อคฤหัสถ์ผู้ไม่ใช่ญาติ ไม่ใช่ปวารณา ได้ ใดบ้าง ?

เฉลย   ในสมัยที่ภิกษุมีจีวรอันโจรลักไป  หรือมีจีวรอันฉิบหายเสีย ฯ

๘.   ภิกษุน าเก้าอี้ของสงฆ์ไปใช้ในที่แจ้ง เมื่อหลีกไปจากที่นั้น พึงปฏิบัติอย่างไร ? ถ้าไม่ ปฏิบัติอย่างนั้น ต้องอาบัติอะไร ?

เฉลย       พึงเก็บเอง หรือใช ้ให ้ผู ้อื่นเก็บหรือมอบหมายแก่ผู ้อื่น ฯ ต ้องอาบัติปาจิตตียฯ

๙.    ในการรับบิณฑบาต ภิกษุพึงปฏิบัติอย่างไรจึงถูกต้องตามเสขิยวัตร ? ๒จงตอบมาเพีข้อ

เฉลย รับโดยเคารพ แลดูแต่ในบาตร รับแกงพอสมควรแก่ข ้าวสุก รับแต่พอเสมอขอบ ปากบาตร ฯ (เลือกตอบเพียง๒ ข ้อ)

๑๐. การเถียงกันด้วยเรืองอะไรจึงจัดเป็นวิวาทาธิกรณ์่?

เฉลย       การเถียงกันว่า     สิ่งนั้นเป็นธรรมเป็นวินัยสิ่งนี้ไม่ใช่ธรรมไม่ใช่วินัยฯ

*********

 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2559

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี

                                  สอบในสนามหลวง

                                  วันพฤหัสบดีที่๑๓ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๙

๑.            กิจที่บรรพชิตไม่ควรท า เรียกว่าอะไร?มีอะไรบ้าง?

ตอบ เรียกว่า อกรณียกิจ ฯ มี๔ คือ ๑. เสพเมถุน ๒. ลักทรัพย์

๓.  ฆ่าสัตว์ ๔. พูดอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน ฯ

๒.     อาบัติคืออะไร?อาการที่ภิกษุต้องอาบัติ๖อย่างนั้น อย่างไหนเสียหายมากที่สุด?

ตอบ คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้ามฯ ต้องด้วยไม่ละอาย จัดว่าเสียหายมากที่สุด ฯ

๓.           ภิกษุปฏิบัติศีล สมาธิ ปัญญาดีแล้ว จะได้รับประโยชน์อย่า?

ตอบ ย่อมได้รับประโยชน์ คือ ปฏิบัติศีล ท นผูาให้มีกายเป็ วาจาเรียบร้อย

ปฏิบัติสมาธิห้ใจสงบมั่นคงทาใ ไม่ฟุูงซ่าน ปฏิบัติปัญญา ท าใหรู้นกองสังขารรอบใ ฯ

๔.           ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะหรืออจิตตกะ?เพราะเหตุใด?

ตอบ ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะ ฯ เพราะต้องด้วยจงใจเกิดขึ้นโดยมีเจตนาเป็นสมุฏฐาน ฯ

๕.     ภิกษุท าคนอื่นให้ถึงแก่ความตาย ต้องอาบัติอะไรหรือไม่?

ตอบ ถ้าไม่จงใจ ไม่เป็นอาบัติ แต่ถ้าจงใจประสงค์จะให้เขาตาย เป็นอา

๖.      ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันต้องอาบัติอะไร?

ตอบ ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันที่เป็นหญิง ต้องอาบั อนุปสัมบันที่เป็นบัณเฑาะก์ ต้องอาบัติถุลลัจจัย อนุปสัมบันที่เป็นชาย ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๗.     ภิกษุรู้อยู่ น้อมลาภที่เขาจะถวายสงฆ์มาเพื่อตนต้องอาบัต?

ลาภนั้น ได้แก่อะไรบ้าง?

ตอบ ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ ฯ

ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และเภสัช ซึ่งเรียกว่าปัจจัย๔

และของที่เป็นกัปปิยะอย่างอื่นอีก ฯ

๘.            ผ้าไตรจีวร ที่ทรงอนุญาตให้ภิกษุอธิษฐานไว้ใช้มีกี่อย่าง?อะไรบ้าง?

ตอบ มี๓ อย่าง ฯ คือ ๑. สังฆาฏิ (ผ้าคลุม)

๒.  อุตตราสงค์ (ผ้าห่ม) ๓. อันตรวาสก (ผ้านุ่ง) 

๙.      พูดอย่างไร ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ?ภิกษุพูดอย่างนั้นต้องอาบัติอะไร?

ตอบ เก็บความข้างนี้ไปบอกข้างโน้น เก็บความข้างโน้นมาบอกข้างนี้ ด้วยประสงค์จะให้เขารักตนหรือให้เขาแตกกัน ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๑๐. เสขิยวัตร คืออะไร?ภิกษุไม่ปฏิบัติตาม ต้องอาบัติอะไร? ตอบ คือธรรมเนียมที่ภิกษุต้องศึกษา ฯ

ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

--------------------

ให้เวลา๓ ชั่วโมง