วันเสาร์ที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2564

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2558



ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชันตรี้

สอบในสนามหลวง

วันเสาร์ ที่๒๔ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๘






๑.    พระวินัย คืออะไร ?   ภิกษุรักษาพระวินัยแล้ว  ย่อมได้อานิสงส์อะไร ?


เฉลย คือพระพุทธบัญญัติและอภิสมาจารได้อานิสงส์ฯ คือไม่ต ้องเดือดรได้อนใจ้รับ ความแช่มชื่นว่า ได ้ประพฤติดีงาม จะเข ้าหมู่ภิกษุผู ้มีศีลก็องอาจไม่สะทกส


๒. ปัจจัยเครืองอาศัยของบรรพชิตเรียกว่าอะไร่ ?   มีกี่อย่าง ?     อะไรบ้าง ?

เฉลย       เรียกว่า นิสสัย ฯ ๔ มีอย่าง ฯ       คือ

๑. เที่ยวบิณฑบาต                 ๒. นุ่งห่มผ ้าบังสุกุล

๓.  อยู่โคนต ้นไม ้๔. ฉันยาดองด ้วยน ้ามูตรเน่า ฯ


๓.   สิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์มีเท่าไร ? สิกขาบทว่าด้วยปาราชิกมีอะไรบ้าง ? เฉลย มี๒๒๗ สิกขาบท ฯ มี


๑.  เสพเมถุน

๒.  ภิกษุถือเอาของที่เจ ้าของเขาไม่ได ้ให๕้ ไดมาสก้ราคา

๓.    ภิกษุแกล ้งฆ่ามนุษย์ให ้ตาย

๔.       ภิกษุอวดอุตตริมนุสสธรรม(คือธรรมอันยิ่งของมนุษย์)ที่ไม่มีในตน ฯ


๔.   ในอทินนาทานสิกขาบท ก าหนดราคาทรัพย์ เป็ นวัตถุแห่งอาบัติไว้อย่างไรบ้าง ? เฉลย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๕มาสก ขึ้นไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติปาราชิก


ทรัพย์มีราคาตว่า่าก๕มาสก แต่สูงกว่า๑มาสก เป็นวัตถุแห่งอาบัติถุลลัจจัย ทรัพย์มีราคาตั้งแต่๑มาสก ลงไป เป็นวัตถุแห่งอาบัติทุกกฏ ฯ


๕. ภิกษุโจทภิกษุอืนด้วยอาบัติปาราชิกอย่างไร่   ภิกษุผู้โจทจึงต้องอาบัติสังฆาทิเสส ?


เฉลย       ภิกษุโกรธเคืองแกล ้งโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิกไม่มีมูล และภิกษุโกรธเคือง แกล ้งหาเลสโจทภิกษุอื่นด ้วยอาบัติปาราชิก ฯ


๖.    ภิกษุประพฤติอย่างไร ชื่อว่าประทุษร้ายตระกูล ? เฉลย ประจบคฤหัสถ์ ฯ


๗.   พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้ภิกษุขอจีวรต่อคฤหัสถ์ผู้ไม่ใช่ญาติ ไม่ใช่ปวารณา ได้ ใดบ้าง ?


เฉลย   ในสมัยที่ภิกษุมีจีวรอันโจรลักไป  หรือมีจีวรอันฉิบหายเสีย ฯ


๘.   ภิกษุน าเก้าอี้ของสงฆ์ไปใช้ในที่แจ้ง เมื่อหลีกไปจากที่นั้น พึงปฏิบัติอย่างไร ? ถ้าไม่ ปฏิบัติอย่างนั้น ต้องอาบัติอะไร ?

เฉลย       พึงเก็บเอง หรือใช ้ให ้ผู ้อื่นเก็บหรือมอบหมายแก่ผู ้อื่น ฯ ต ้องอาบัติปาจิตตียฯ


๙.    ในการรับบิณฑบาต ภิกษุพึงปฏิบัติอย่างไรจึงถูกต้องตามเสขิยวัตร ? ๒จงตอบมาเพีข้อ


เฉลย รับโดยเคารพ แลดูแต่ในบาตร รับแกงพอสมควรแก่ข ้าวสุก รับแต่พอเสมอขอบ ปากบาตร ฯ (เลือกตอบเพียง๒ ข ้อ)


๑๐. การเถียงกันด้วยเรืองอะไรจึงจัดเป็นวิวาทาธิกรณ์่?

เฉลย       การเถียงกันว่า     สิ่งนั้นเป็นธรรมเป็นวินัยสิ่งนี้ไม่ใช่ธรรมไม่ใช่วินัยฯ




*********



 

วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2559

 




ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี
                                  สอบในสนามหลวง
                                  วันพฤหัสบดีที่๑๓ ตุลาคมพุทธศักราช๒๕๕๙




๑.            กิจที่บรรพชิตไม่ควรท า เรียกว่าอะไร?มีอะไรบ้าง?

ตอบ เรียกว่า อกรณียกิจ ฯ มี๔ คือ ๑. เสพเมถุน ๒. ลักทรัพย์

๓.  ฆ่าสัตว์ ๔. พูดอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน ฯ

๒.     อาบัติคืออะไร?อาการที่ภิกษุต้องอาบัติ๖อย่างนั้น อย่างไหนเสียหายมากที่สุด?

ตอบ คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้ามฯ ต้องด้วยไม่ละอาย จัดว่าเสียหายมากที่สุด ฯ

๓.           ภิกษุปฏิบัติศีล สมาธิ ปัญญาดีแล้ว จะได้รับประโยชน์อย่า?

ตอบ ย่อมได้รับประโยชน์ คือ ปฏิบัติศีล ท นผูาให้มีกายเป็ วาจาเรียบร้อย

ปฏิบัติสมาธิห้ใจสงบมั่นคงทาใ ไม่ฟุูงซ่าน ปฏิบัติปัญญา ท าใหรู้นกองสังขารรอบใ ฯ

๔.           ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะหรืออจิตตกะ?เพราะเหตุใด?

ตอบ ปาราชิกทั้ง๔สิกขาบท เป็นสจิตตกะ ฯ เพราะต้องด้วยจงใจเกิดขึ้นโดยมีเจตนาเป็นสมุฏฐาน ฯ

๕.     ภิกษุท าคนอื่นให้ถึงแก่ความตาย ต้องอาบัติอะไรหรือไม่?
ตอบ ถ้าไม่จงใจ ไม่เป็นอาบัติ แต่ถ้าจงใจประสงค์จะให้เขาตาย เป็นอา

๖.      ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันต้องอาบัติอะไร?

ตอบ ภิกษุมีความก าหนัดจับต้องอนุปสัมบันที่เป็นหญิง ต้องอาบั อนุปสัมบันที่เป็นบัณเฑาะก์ ต้องอาบัติถุลลัจจัย อนุปสัมบันที่เป็นชาย ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ

๗.     ภิกษุรู้อยู่ น้อมลาภที่เขาจะถวายสงฆ์มาเพื่อตนต้องอาบัต?
ลาภนั้น ได้แก่อะไรบ้าง?
ตอบ ต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ ฯ
ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และเภสัช ซึ่งเรียกว่าปัจจัย๔
และของที่เป็นกัปปิยะอย่างอื่นอีก ฯ

๘.            ผ้าไตรจีวร ที่ทรงอนุญาตให้ภิกษุอธิษฐานไว้ใช้มีกี่อย่าง?อะไรบ้าง?

ตอบ มี๓ อย่าง ฯ คือ ๑. สังฆาฏิ (ผ้าคลุม)

๒.  อุตตราสงค์ (ผ้าห่ม) ๓. อันตรวาสก (ผ้านุ่ง) 

๙.      พูดอย่างไร ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ?ภิกษุพูดอย่างนั้นต้องอาบัติอะไร?

ตอบ เก็บความข้างนี้ไปบอกข้างโน้น เก็บความข้างโน้นมาบอกข้างนี้ ด้วยประสงค์จะให้เขารักตนหรือให้เขาแตกกัน ชื่อว่าส่อเสียดภิกษุ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ฯ

๑๐. เสขิยวัตร คืออะไร?ภิกษุไม่ปฏิบัติตาม ต้องอาบัติอะไร? ตอบ คือธรรมเนียมที่ภิกษุต้องศึกษา ฯ
ต้องอาบัติทุกกฏ ฯ




--------------------

ให้เวลา๓ ชั่วโมง


วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชั้นตรี 2560

 

ปัญหาและเฉลยวิชาวินัยบัญญัตินักธรรมชั้นตรี
สอบในสนามหลวง

วันจันทร์๒ ที่ตุลาคม พุทธศักราช๒๕๖๐ 
๑.            นิสสัย และ อกรณียกิจ คืออะไร?ทั้ง๒ อย่างรวมเรียกว่าอะไร?

เฉลย นิสสัย คือปัจจัยเครื่องอาศัยของบรรพชิต อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรท า ฯ ทั้ง๒ อย่าง รวมเรียกว่าอนุศาสน์ ฯ

๒.     อาบัติคืออะไร?อาการที่ภิกษุจะต้องอาบัติ๖อย่างนั้น อย่างไหน เสียหายมากที่สุด?

เฉลย คือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ฯ ต้องด้วยไม่ละอาย จัดว่าเสียหายมากที่สุด ฯ

๓.     สิกขา กับ สิกขาบท ต่างกันอย่างไร?

เฉลย ต่างกันอย่างนี้
สิกขา ได้แก่ข้อที่ควรศึกษา คือศีล สมาธิ และปัญญา
สิกขาบท ได้แก่พระบัญญัติมาตราหนึ่ง ๆ ฯ

๔.     พูดอย่างไรเรียกว่า อวดอุตตริมนุสสธรรม?
เฉลย พูดอวดคุณพิเศษอันยิ่งของมนุษย์ คือพูดว่าข้าพเจ้าได้ฌาน
วิโมกข์ สมาธิ สมาบัติมรรค ผล เรียกว่า อวดอุตตริมนุสสธรรม ฯ

๕.     อาบัติไม่มีมูล ก าหนดโดยอาการอย่างไร?โจทด้วยอาบัติไม่มีมูลเป็น อาบัติอะไร?

เฉลย ก าหนดโดยอาการ๓ คือ
ไม่ได้เห็นเอง๑ไม่ได้ยิน๑ไม่ได้รังเกียจ๑ว่าภิกษุนั้นต้องอาบัติชื่อ
โจทด้วยอาบัติปาราชิกต้องสังฆาทิเสส
โจทด้วยอาบัติสังฆาทิเสสต้องปาจิตตีย์
โจทด้วยอาบัติอื่นจากนี้ต้องปาจิตตีย์ ในสัมปชานมุสาวาทสิก

๖.      ค าว่า มาตุคาม ในสังฆาทิเสส สิกขาบทที่๒และ๓ต่างกันอย่างไร?

เฉลย ในสิกขาบทที่๒หมายรวมทั้งหญิงที่รู้เดียงสาและไม่รู้เดียงสาโดยที่สุด
แม้เกิดในวันนั้น
ส่วนในสิกขาบทที่๓หมายเฉพาะหญิงที่รู้เดียงสาแล้วเท่านั้น ฯ

๗.           ภิกษุต้องอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์ หรืออาบัติปาจิตตีย์ ต่างกันอย่างไร ?

 เฉลย นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ต้องเสียสละวัตถุอันเป็นเหตุให้ต้องอาบั จึงแสดงอาบัติได้ส่วนอาบัติปาจิตตีย์นั้นภิกษุพึงแสดงอาบัติได้เลย ไม่มีวัตถุใด ๆ ที่ต้องสละ ฯ

๘.            ในปาจิตตีย์ ภิกษุต้องอาบัติเพราะพูดเรื่องจ?ราะเหตุใดิงมีหรือไม่? เฉลย มี ฯ

เพราะบอกอุตตริมนุสสธรรมที่มีจริงแก่อนุปสัมบัน ๘ตามสิกขาบท แห่งมุสาวาทวรรคและเพราะบอกอาบัติชั่วหยาบของภิกษุแก่อนุปสัมบ เว้นไว้แต่ได้รับสมมติ ตามสิกขาบทที่๙แห่งมุสาวาทวรรค ฯ

๙.      การนุ่งเป็นปริมณฑล คือการนุ่งอย่างไร?

เฉลย คือนุ่งเบื้องบนปิดสะดือ แต่ไม่ถึงกระโจมอก เบื้องล่างปิดหั๒ ลงมาเพียงครึ่งแข้งไม่คลุมข้อเท้า ฯ

๑๐.  ภิกษุฉันพลางพูดพลาง จะต้องอาบัติอะไรหรือไม่?

เฉลย พูดทั้งที่ยังมีอาหารอยู่ในปาก ต้องอาบัติทุกกฏ พูดไม่มีอา ไม่ต้องอาบัติ ฯ









--------------------


ให้เวลา๓ ชั่วโมง