วันพุธที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2564

วิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี 2550

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันจันทร์ ที่ ๒๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๐

๑.     เมื่อพระพุทธเจ้าประสูติได้ ๕ วัน และ ๗ วัน มีเหตุการณ์สำคัญอะไรเกิดขึ้น ?

๑.     เมื่อประสูติได้ ๕ วัน พระราชบิดาเชิญพราหมณ์ ๑๐๘ คนมาฉันโภชนาหาร ทำนายพระลักษณะและขนานพระนาม 

และเมื่อประสูติได้ ๗ วัน  พระราชมารดาเสด็จสวรรคต ฯ

๒.    พระพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ในวันใด ?   ที่ไหน ?

๒.    ประสูติในวันเพ็ญเดือน ๖ ก่อนพุทธศก ๘๐ ปี

ตรัสรู้ในวันเพ็ญเดือน ๖ ก่อนพุทธศก ๔๕ ปี

และปรินิพพานในวันเพ็ญเดือน ๖ ปีตั้งต้นพุทธศก ฯ

ส่วนสถานที่นั้น คือ ประสูติที่ใต้ร่มไม้สาละในลุมพินีวัน ระหว่าง     กรุงกบิลพัสดุ์และกรุงเทวทหะ

ตรัสรู้ที่ใต้ต้นโพธิ์ (อัสสัตถพฤกษ์) ริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา

ปรินิพพานที่ป่าไม้สาละ (สาลวโนทยาน) เมืองกุสินารา ฯ

๓.    เจ้าชายนันทกุมารกับเจ้าหญิงรูปนันทา เป็นพระโอรสและพระธิดาของใคร ?  มีความเกี่ยวข้องกับเจ้าชายสิทธัตถกุมารอย่างไร ?

๓.    เป็นพระโอรสและพระธิดาของพระเจ้าสุทโธทนะกับพระนางปชาบดีโคตมี ฯ   มีความเกี่ยวข้องกับเจ้าชายสิทธัตถกุมารโดยเป็นพระกนิฏฐภาดาและ กนิฏฐภคินีต่างพระมารดา ฯ

๔.     เหตุการณ์ที่เงาต้นหว้าในเวลาบ่ายแล้วไม่คล้อยไปตามตะวัน กลับตั้งอยู่ดุจเวลาเที่ยง  ปรากฏเมื่อคราวพระมหาบุรุษทรงทำอะไรอยู่ ?

๔.     ทรงนั่งขัดบัลลังก์สมาธิ เจริญอานาปานสติกัมมัฏฐาน ทำปฐมฌาน   ให้เกิดขึ้น ฯ

๕.     ธรรมจักษุ ดวงตาเห็นธรรมนั้น คือเห็นว่าอย่างไร ?   ได้เกิดขึ้นแก่    ผู้ใดเป็นคนแรก ?

๕.     เห็นว่า “สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งหมดล้วนมีความดับเป็นธรรมดา” ฯ   เกิดแก่โกณฑัญญพราหมณ์เป็นคนแรก ฯ

๖.     พระพุทธองค์ทรงปลงอายุสังขาร คือทรงทำอย่างไร ? ไหน ? เมื่อไร ?

๖.     คือทรงกำหนดพระหฤทัยว่า “จักปรินิพพานในอีก ๓ เดือนข้างหน้า” ฯ   ทรงทำที่ปาวาลเจดีย์ เมืองเวสาลี แคว้นวัชชี ฯ  เมื่อวันเพ็ญเดือน ๓ ก่อนปรินิพพาน ๓ เดือน (วันมาฆบูชา) ฯ

๗.    พระพุทธเจ้าเสวยพระกระยาหารอะไร ก่อนแต่เสด็จปรินิพพาน ?   ใครถวาย ?

๗.    เสวยมังสะสุกรอ่อน (สูกรมัททวะ) ฯ  นายจุนทกัมมารบุตรถวาย ฯ

 ศาสนพิธี

๘.    ศาสนพิธี คืออะไร ?   เมื่อแยกเป็นหมวดจะได้หมวดอะไรบ้าง

การทำบุญขึ้นบ้านใหม่จัดอยู่ในหมวดไหน ?

๘.    คือ แบบอย่างหรือแบบแผนต่าง ๆ ที่พึงปฏิบัติในทางพระพุทธศาสนา ฯ

จะได้

๑.  หมวดกุศลพิธี              ๒. หมวดบุญพิธี

๓. หมวดทานพิธี               ๔. หมวดปกิณกะ ฯ

จัดอยู่ในหมวดบุญพิธี ฯ

๙.     วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่นิยมประกอบพิธีกรรมมีการบูชาเป็นต้น  ปีหนึ่ง ๆ มีวันอะไรบ้าง ?

๙.     วันวิสาขบูชา   วันอัฏฐมีบูชา   วันมาฆบูชา   และวันอาสาฬหบูชา ฯ

๑๐. การเดินเวียนเทียนรอบปูชนียสถานในวันสำคัญทางพระศาสนา 

        เดินเวียนซ้ายหรือเดินเวียนขวา ?   เดินเวียนกี่รอบ ?  

แต่ละรอบพึงปฏิบัติอย่างไร ?

๑๐. เดินเวียนขวา  คือเดินเวียนไปทางที่มือขวาของตนหันเข้าหาสถานที่ ที่เวียนนั้น ฯ

        เวียน ๓ รอบ ฯ พึงปฏิบัติอย่างนี้

        รอบที่ ๑  พึงตั้งใจระลึกถึงพระพุทธคุณโดยนัยบท  อิติปิ โส ภควา อรหํ ฯลฯ

        รอบที่ ๒  พึงตั้งใจระลึกถึงพระธรรมคุณโดยนัยบท สฺวากฺขาโต ภควตา ธมฺโม ฯลฯ

        รอบที่ ๓  พึงตั้งใจระลึกถึงพระสังฆคุณโดยนัยบท  สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ ฯลฯ ฯ

***********

วิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี 2551

 วิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี 2551

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันศุกร์ ที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๑

๑.     คนในชมพูทวีปแบ่งเป็นกี่วรรณะ ? อะไรบ้าง ? พระพุทธบิดาอยู่ในวรรณะอะไร ?

๑.    แบ่งเป็น ๔ วรรณะ ฯ   คือ วรรณะกษัตริย์ วรรณะพราหมณ์

      วรรณะแพศย์ วรรณะศูทร ฯ อยู่ในวรรณะกษัตริย์ ฯ

๒.    อสิตดาบสได้ทำนายสิทธัตถกุมารไว้อย่างไร ?

๒.    ทำนายไว้ว่า ถ้าอยู่ครองสมบัติ จักได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ

ถ้าออกบวช จักได้เป็นพระศาสดาเอกในโลก ฯ

๓.    พระกระยาหารมื้อแรกของพระพุทธเจ้าหลังตรัสรู้คืออะไร ?         ใครเป็นผู้ถวาย ?

๓.    คือ ข้าวสัตตุผง ข้าวสัตตุก้อน ฯ พ่อค้า ๒ คน ชื่อตปุสสะและภัลลิกะ ฯ

๔.     พระอรหันตสาวก ๕ รูปแรก คือใครบ้าง ?

๔.     คือ ๑. พระโกณฑัญญะ ๒. วัปปะ ๓. ภัททิยะ ๔. มหานามะ

๕. อัสสชิ ฯ

๕.     พระพุทธเจ้าทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตรแก่ใคร ? ที่ไหน ?

๕.     แก่ชฎิล ๓ พี่น้อง และบริวาร ๑,๐๐๐ คน ฯ

ที่ตำบลคยาสีสะ ใกล้แม่น้ำคยา ฯ

๖.     จาตุรงคสันนิบาต คือ การประชุมที่ประกอบด้วยองค์อะไรบ้าง ?

๖.     ด้วยองค์ คือ

๑. พระสาวกผู้เข้าประชุมนั้น ล้วนเป็นพระอรหันต์

๒. ทุกท่านล้วนได้รับเอหิภิกขุอุปสัมปทา

๓. ไม่ได้มีการนัดหมาย ต่างมาประชุมพร้อมกันเอง

๔. วันนั้นเป็นวันเพ็ญเดือนมาฆะ และพระศาสดาประทาน

    พระบรมพุทโธวาท ซึ่งเรียกว่า โอวาทปาฏิโมกข์ ฯ

๗.    สถานที่ต่อไปนี้เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าอย่างไร

      ก. ลุมพินีวัน ข. อิสิปตนมฤคทายวัน ค. สาลวโนทยาน

๗.    ก. ลุมพินีวัน เป็นสถานที่ประสูติ

ข. อิสิปตนมฤคทายวัน เป็นสถานที่ทรงแสดงปฐมเทศนา

ค. สาลวโนทยาน เป็นสถานที่ปรินิพพาน


ศาสนพิธี

๘.    คำอาราธนาเบญจศีล ว่าอย่างไร ?  

๘.    มยํ ภนฺเต, วิสุ วิสุ รกฺขนตฺถาย, ติสรเณน สห ปญฺจสีลานิ ยาจาม

        ทุติยมฺปิ มยํ ภนฺเต, วิสุ วิสุ รกฺขนตฺถาย, ติสรเณน สห ปญฺจสีลานิ  ยาจาม

        ตติยมฺปิ มยํ ภนฺเต, วิสุ วิสุ รกฺขนตฺถาย, ติสรเณน สห ปญฺจสีลานิ  ยาจาม ฯ

๙.     ในพิธีทำบุญงานมงคล  เจ้าภาพพึงจุดเทียนน้ำมนต์  เมื่อพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์สูตรใด ?

๙.     มงคลสูตร ฯ

๑๐. คำอาราธนาพระสงฆ์มาสวดมนต์ในพิธีทำบุญงานมงคลกับในพิธีทำ

      บุญงานอวมงคล ต่างกันอย่างไร ?

๑๐. ในงานมงคล ใช้คำว่า ขออาราธนาเจริญพระพุทธมนต์

     ส่วนในงานอวมงคล ใช้คำว่า ขออาราธนาสวดพระพุทธมนต์

***********

วิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี 2552

 ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง

วันพุธ ที่ ๓๐ กันยายน พ.ศ.๒๕๕๒


๑.     การเรียนรู้พุทธประวัติได้ประโยชน์อย่างไร ?

๑.      ได้ประโยชน์ ๒ ประการ คือ

๑.   ในด้านการศึกษา ทำให้ทราบความเป็นมาของพระพุทธเจ้า เช่นเดียว

       กับการศึกษาตำนานความเป็นมาของชาติตน ทำให้บุคคลได้ทราบว่า 

       ชาติของตนเป็นมาอย่างไร  มีความสำคัญอย่างไรเป็นต้น

๒.   ในด้านปฏิบัติ  ทำให้บุคคลได้แนวในการดำเนินชีวิตตามพระพุทธ

       จริยา อันเป็นปฏิปทานำความสุขความเจริญมาให้แก่บุคคล ตาม

       สมควรแก่การประพฤติปฏิบัติ ฯ

๒.     เทวทูต ๔ ที่เจ้าชายสิทธัตถะทรงเห็นคืออะไรบ้าง ?  

ทรงเห็นแล้ว มีพระดำริอย่างไร ?

๒.      คือ  คนแก่ คนเจ็บ คนตาย และสมณะ ฯ  

          ทรงมีพระดำริว่า  บุคคลทั่วไปถูกความเจ็บ ความแก่ ความตายครอบงำ  

          ไม่ล่วงพ้นไปได้ ถึงพระองค์เองก็มีอย่างนั้นเป็นธรรมดา ควรแสวงหา

          อุบายเครื่องพ้น  แต่ฆราวาสเป็นที่คับแคบ ดุจเป็นทางที่มาแห่งธุลี

          บรรพชาเป็นช่องว่าง พอที่จะแสวงหาอุบายนั้นได้ จึงน้อมพระหฤทัยไป

          ในบรรพชา ฯ

๓.     การที่พระมหาบุรุษทรงเลิกบำเพ็ญทุกกรกิริยานั้น เพราะเหตุไร ?

๓.      เพราะทรงดำริว่า  ทุกกรกิริยาที่ทรงบำเพ็ญนั้นจะยิ่งไปกว่านี้ไม่มี   แต่ก็ไม่

เป็นทางให้ตรัสรู้ได้ การบำเพ็ญเพียรทางจิตจักเป็นทางตรัสรู้ได้กระมัง  แต่คน

ซูบผอมเช่นนี้ไม่สามารถทำได้   จึงทรงเลิกบำเพ็ญทุกกรกิริยา  กลับมาเสวย

พระอาหารตามปกติ ฯ

๔.     อนัตตลักขณสูตร ว่าด้วยเรื่องอะไร ? ทรงแสดงเมื่อไร ?  

ผลเป็นอย่างไร ?

๔.      ว่าด้วย ขันธ์ ๕ เป็นอนัตตา ฯ   เมื่อวันแรม ๕ ค่ำ เดือน ๘ ฯ         ผล  คือจิตของพระปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕  พ้นแล้วจากอาสวะ  ไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน ฯ

๕.     ฆราวาสที่บรรลุพระอรหัตผลคนแรกคือใคร ? เพราะฟังธรรมอะไร ?

๕.      คือ ยสกุลบุตร ฯ   เพราะฟังอนุปุพพีกถา และอริยสัจ ๔ ฯ

๖.     พระพุทธเจ้าทรงเลือกแคว้นมคธเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธศาสนาเป็นแห่งแรก เพราะเหตุไร ?

๖.      เพราะแคว้นมคธ  เป็นแคว้นใหญ่มีอำนาจและบริบูรณ์ด้วยสมบัติ        มีประชาชนมาก  มีเจ้าลัทธิมาก  จึงทรงเลือก ฯ

๗.     พระอัครสาวกทั้ง ๒ องค์สำเร็จเป็นพระโสดาบันเพราะฟังธรรมจากใคร ?

๗.      พระสารีบุตร ฟังธรรมจากพระอัสสชิเถระ ฯ

          พระโมคคัลลานะ ฟังธรรมจากพระสารีบุตร ฯ


๘.     พระพุทธรูป สังเวชนียสถาน ตุมพสถูป และ อังคารสถูป อย่างไหนเป็นบริโภคเจดีย์และอุทเทสิกเจดีย์ ?

๘.      สังเวชนียสถาน ตุมพสถูป และ อังคารสถูป เป็นบริโภคเจดีย์

          พระพุทธรูป เป็นอุทเทสิกเจดีย์ ฯ


ศาสนพิธี

๙.     อุโบสถศีล  มีกี่ข้อ ?  ข้อที่ ๓ ว่าอย่างไร ? การเข้าจำอุโบสถศีลนี้อยู่ในหมวดไหนของศาสนพิธี ?

๙.      มี ๘ ข้อ ฯ  ข้อที่ ๓ ว่า  อพฺรหฺมจริยา  เวรมณี  สิกฺขาปทํ  สมาทิยามิ ฯ   อยู่ในหมวดกุศลพิธี ฯ

๑๐.   การแสดงความเคารพในศาสนพิธีมีอะไรบ้าง ?  ในแต่ละอย่างมีวิธีปฏิบัติอย่างไร ?

๑๐.    มี ประนมมือ ๑  ไหว้ ๑  กราบ ๑ ฯ

          ประนมมือ  คือการกระพุ่มมือทั้งสองประกบกันไว้ระหว่างอก  

          โดยให้ทุกนิ้วของมือทั้งสองแนบชิดติดตรงกัน

          ไหว้  คือการยกมือที่ประนมขึ้นพร้อมก้มศีรษะเล็กน้อยให้มือประนม

          จรดหน้าผาก นิ้วมือทั้ง ๒ อยู่ระหว่างคิ้ว

กราบ  คือการแสดงอาการกราบราบลงพื้นด้วยเบญจางคประดิษฐ์ ฯ